کد خبر: ۲۴۵۶۱۵
تاریخ انتشار: ۱۷:۰۰ - ۱۶ آبان ۱۳۹۸ - 2019November 07
به گفته کارشناسان، این سند به منظور توسعه ارائه خدمات سلامت در داروخانه‌ها به سمت مراقبت‌های دارویی و توسعه نقش داروساز به سمت فراهم‌آورنده خدمات بیمار محور تدوین شده است
شفا آنلاین>سلامت>درحالی که پزشکان معتقدند در تدوین «سند جامع خدمات سلامت در داروخانه‌ها» نظر مشورتی از آن‌ها گرفته نشده است، داروسازان اعلام می‌کنند به هیج عنوان قرار نیست سند جامع خدمات داروخانه‌ها، فضایی ایجاد کند که به حیطه وظایف سایر گروه‌ها وارد شویم.

به گزارش شفا آنلاین، شهریور ماه امسال بود که سعید نمکی وزیر بهداشت، در حاشیه اختتامیه هجدهمین همایش سالانه انجمن علمی داروسازان ایران، که در مرکز همایش‌های رازی برگزار شد، از سند «جامع خدمات سلامت در داروخانه های ایران» به منظور توسعه ارائه خدمات سلامت در داروخانه‌ها به سمت مراقبت‌های دارویی و توسعه نقش داروساز به سمت فراهم آورنده خدمات بیمار محور، رونمایی کرد.

به گفته کارشناسان، این سند به منظور توسعه ارائه خدمات سلامت  در داروخانه‌ها به سمت مراقبت‌های دارویی و  توسعه نقش داروساز به سمت فراهم‌آورنده خدمات بیمار محور تدوین شده است. این سند توسط دفتر نظارت و پایش فرآورده‌های سلامت، اداره کل دارو سازمان غذا و دارو و با همکاری انجمن داروسازان، انجمن متخصصین داروسازی بالینی و انجمن علمی داروسازان و معاونین غذا و داروی سراسر کشور تدوین شده است که همین موضوع با واکنش پزشکان و سازمان نظام پزشکی مواجه شد.

تعارض قانونی و اشکالات اجرایی در سند

محمدرضا ظفرقندی رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی(Medical System) هم در نامه‌ای خطاب به رییس سازمان غذا و دارو ضمن تاکید بر لزوم دریافت نظر مشورتی از سازمان نظام پزشکی در این موارد، اعلام کرد که سند فوق الذکر بدون استعلام نظر و مشورت سازمان نظام پزشکی ابلاغ شده و موارد متعدد از تعارض قانونی و اشکالات اجرایی در آن ملاحظه می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه عدم اصلاح موارد مذکور باعث تداخل جدی و آسیب در روند درمانی بیماران شده و عوارض خطیری به همراه خواهد داشت، تاکید کرد که ضمن ابرام بر ضرورت استعلام نظر مشورتی و اصلاحی سازمان نظام پزشکی قبل از ابلاغ اینگونه اسناد، اصلاح و حذف بندهای متعددی از قبیل درمان بیماری‌های جزئی که ابعاد و حدود تشخیصی آن قابل تصور نیست و ذکر آن در سند مذکور، موجب اختلال در روند درمان و احتمال آسیب بیماران خواهد شد و موارد دیگری که در جلسه کارشناسی و فنی عنوان خواهد شد؛ مورد تاکید است.

برخی دنبال این هستند که از آب گل‌آلود ماهی بگیرند

در یکی از بندهای این سند، تزریق برخی واکسن‌ها در داروخانه اشاره شده است، اما منتقدان آن انجام واکسیناسیون را در شرح وظایف داروساز نمی‌دانند؛ همچنین بر اساس این سند، داروسازان مجاز به تجویز برخی داروها هستند، اما باید پرسید داروسازان چه داروهایی را می‌توانند تجویز کنند و آیا این اقدام مداخله درمانی است؟ برای بررسی‌های کارشناسی و پاسخ به ابهامات جلسه‌ای با حضور نمایندگان داروسازان و پزشکان برگزار شد و این مباحث مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

محمدباقر ضیا، رئیس انجمن داروسازان ایران در خصوص نشست بررسی سند جامع خدمات سلامت در داروخانه‌ها که امروز در نظام پزشکی برگزار شد گفت: نشست خوب و صمیمانه ای برگزار شد. متاسفانه برخی همیشه دنبال این هستند که از آب گل‌آلود ماهی بگیرند و جامعه پزشکی و داروسازی را باهم درگیر کنند و به جان هم بیاندازند، در صورتی که جامعه پزشکی و داروسازی، یک خانواده بزرگ هستند.

وی گفت: ما در خانواده پزشکی و داروسازی همه از اعضای یک خانواده هستیم. یک خانواده سعی می کند تمام سو تفاهم‌ها را در محیط خود حل و فصل شود.

ضیا تصریح کرد: به هیج عنوان قرار نیست سند جامع خدمات داروخانه ها، فضایی ایجاد کند که به حیطه وظایف یکدیگر وارد شویم. فضا بگونه‌ای باید تغییر کند که داروسازان کشور بتوانند به نحو درست از توانایی و مهارت‌های دانشی که اموخته اند، در مسیر تامین سلامت مردم استفاده کنند.

وی ادامه داد: مردم باید از هزینه‌هایی که کشور بابت پرورش داروسازان انجام داده، بهره‌مند شوند و این سند می‌تواند در این خصوص راهگشا باشد.

رئیس انجمن داروسازان ایران گفت: توصیه من این است که نباید با روش های تحریکی و تهییجی با موضوع سند برخورد کنیم. اساس فعالیت‌هایی که پایه درست فنی دارند، تعامل و گفت‌وگو است و ما حاضریم در همه زمینه‌های سند بحث های علمی و فنی انجام دهیم، جوانب مختلف را از زوایای مختلف با همراهی کلیه ذینفعان بررسی کنیم و ایراداتی اگر وجود دارد، آن را بپذیریم و اصلاح کنیم.

سندی غیراصولی و غیرکارشناسانه

رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران با انتقاد از اجرای این سند معتقد است؛ کار کارشناسانه در مورد این سند انجام نشده و داروسازان می‌خواهند در فضای کوچک داروخانه، بیمار را مستقر کنند و بیماری ها را پایش کنند.

ایرج خسرونیا، رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران با انتقاد از اجرای این سند در داوخانه‌ها گفت: آنچه که از سند خدمات داروخانه‌ها برداشت می شود آن است که به طور مثال پایش قندخون، فشارخون(blood pressure) و تزریق برخی واکسن‌ها در داروخانه‌ها انجام شود، این درحالی است که به نظر من، چنین کاری کاملا غیراصولی و غیرکارشناسانه است و ما اعتراض خود را بصورت کتبی هم اعلام کرده ایم و تاکید داریم که این کار خطاست.

وی افزود: داروخانه همان کار خود را که عرضه دارو، مکمل و فروش لوازم آرایش است را بتوانند به درستی انجام دهند، وظیفه دیگری بر گردن آنها محمول نیست.

خسرونیا افزود: چگونه کار کارشناسانه در مورد این سند انجام شده که می‌خواهند در فضای کوچک داروخانه، بیمار رامستقر کنند و بیماری ها را پایش کنند؟ چگونه محلی برای انجام این اعمال وجود دارد؟

رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران تصریح کرد: علی الخصوص اینکه باید یک پزشک مانند مراکز درمانی در آنجا حضور داشته باشد که اگر حساسیتی در این موارد متوجه بیمار شد، پزشک بتواند با عکس‌العمل به موقع با مسؤولیت خود، وضع حال بیمار را کنترل کند.

وی گفت: باید تاکید کنم که این سند کاری غیرکارشناسانه است و باید مجددا به‌طور عمیق برروی آن کارشناسی صورت بگیرد و مورد بازبینی قرار گیرد.

شرط تزریق واکسن آنفلوآنزا در داروخانه

یکی از مسؤولان سازمان غذا و دارو در خصوص این گلایه‌ها توضیح می‌دهد که اجرای بندهای این سند نیازمند شرایط مناسب است و با اجرای این سند داروساز بیماران را در انتخاب درمان‌های خودمراقبتی کم عارضه‌تر و موثرتر هدایت خواهد کرد.

مهرنازخیراندیش مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو با اشاره به بندهای مهم سند جامع خدمات سلامت در داروخانه‌های ایران، اظهار کرد: یکی از بندهای مهم این سند مداخله موثر داروساز در استفاده از داروهای بدون نیاز به نسخه یا همان داروهای OTC برای درمان ناخوشی‌های جزئی و هدایت جامعه از درمان خودسرانه به سمت خود مراقبتی است. بنابراین داروساز بیماران را در انتخاب درمان‌های خودمراقبتی کم عارضه‌تر و موثرتر هدایت کرده و در صورت وجود علائم هشدار، مراجعه صحیح و به موقع به پزشک را به بیماران گوشزد می‌کند.

خیر اندیش افزود: یکی دیگر از خدمات مهمی که در این سند طرح شده، ایجاد بستر امکان تزریق واکسن‌هایی مانند واکسن آنفلوانزا، در همان محل داروخانه‌ای  است که واکسن در آنجا به فروش می‌رسد. ارائه این خدمت به پوشش بیشتر و مناسب‌تر واکسن و همچنین حفظ سلامت و زنجیره سرد واکسن و در نتیجه سلامت جامعه و آرامش مردم کمک بزرگی می‌کند.

تصمیم برای اصلاح سند

یکی از حاضرین در این جلسه نیز با ارائه توضیحاتی در این خصوص اعلام کرد که نحوه اجرای این سند نیازمند اصلاح است و طی بحث‌های کارشناسی اصلاحات لازم انجام خواهد شد.

حسین بابایی متخصص کودکان یکی از حاضرین این جلسه در درباره مطالب مطرح شده در این جلسه و نظر اعضا توضیح داد: جلسه بررسی سند جامع داروخانه‌ها با حضور تعدادی از مسؤولان نظام پزشکی و سازمان غذا و دارو برگزار شد که در این جلسه به بررسی نحوه ارائه خدمات در داروخانه‌ها پرداختیم و همین‌طور راهکارهایی برای بهبود این موضوع ارائه شد.

وی افزود: بر اساس مطالب مطرح شده خدمات ارائه شده در داروخانه‌ها باید استانداردسازی شوند و این سند از آنجا اهمیت دارد که تاکنون دستورالعمل مشخصی برای ارائه خدمات در داروخانه‌ها وجود نداشت. باید توجه داشته باشیم که در حیطه نظام سلامت تمام فعالان با هم همکاری دارند و باید یک هماهنگی بین‌بخشی وجود داشته باشد تا اطمینان حاصل کنیم خدمات ارائه شده به شکل مطلوب به دست بیماران می‌رسد.

بابایی ادامه داد: سند منتشر شده نیازمند تدوین آیین‌نامه‌هایی است که تا به طور صحیح نحوه ارائه خدمات در داروخانه‌ها مشخص شود به دلیل اینکه در این سند فقط مطالب کلی ذکر شده است.

متخصص کودکان افزود: یکی از نکاتی که در این جلسه به آن اشاره شد این بود که آیا فارغ‌التحصیلان رشته داروسازی توانایی ارائه خدماتی که در سند جامع خدمات داروخانه‌ها به ‌آن اشاره شده است دارند یا خیر.

وی افزود: برخی از افراد در این جلسه اعلام کردند که آموزش فارغ‌التحصیلان برای ارائه خدمات ذکر شده در این سند کافی نیست و همین موضوع باعث نگرانی می‌شود. همچنین در زمینه انجام کار داروخانه‌ها بر اساس این سند نباید موازی‌کاری صورت گیرد و باید نحوه اجرایی شدن این سند شفاف باشد.

بابایی با بیان اینکه وظایف داروسازان در تمام دنیا مشخص است، گفت: تاکنون نحوه ارائه خدمات داروسازان به شکل مدون ارائه نشده بود و این سند در این راستا تدوین شده است.

متخصص کودکان تصریح کرد: وظیفه وزارت بهداشت نظارت بر ارائه خدمات حوزه سلامت است و بهتر بود قبل از تدوین این سند باید مشورت بیشتری با سازمان نظام پزشکی انجام می‌شد.

وی با بیان اینکه در این جلسه اعضا نظرات خود را در این خصوص اعلام کردند، اظهار داشت: امیدواریم در اصلاحیه این سند مطالب موردنظر همکاران در نظر گرفته شود تا از موازی‌کاری جلوگیری به عمل آید.

بابایی در پاسخ به این پرسش که آیا بر اساس این سند داروخانه‌ها اجازه تجویز داروهای OTC را به بیماران دارند یا خیر، توضیح داد: داروسازان اجازه ارائه این نوع داروها را به بیماران دارند اما باید توجه داشته باشیم که این موضوع دلیلی بر مداخله داروخانه‌داران در کار بالینی نمی‌شود. این نکته را باید مدنظر قرار داد که فقط در برخی موارد به دلیل کمبود نیروی انسانی در برخی از کشورها داروسازان کار بالینی انجام می‌دهند و در حال حاضر خوشبختانه ما با کمبود نیروی انسانی در حوزه سلامت مواجه نیستیم.

بررسی صورتجلسه این جلسه نشان می‌دهد تصمیماتی از قبیل اصلاح عبارات مفهومی و مبنایی، در اضلاع سند مانند ضوابط اجرایی، دستورالعمل، استانداردسازی‌ها، آموزش، نظارت و ... انجام گیرد. همچنین در این جلسه مقرر شد نمایندگان سازمان غذا و دارو، نظام پزشکی و انجمن داروسازان در جلسات بعدی حضور یافته و مصوبات جلسه عینا در اسناد مروبطه درج شود.




همچنین در این جلسه تصمیمی درخصوص بازنگری تنظیم سند گرفته شده که بر اساس آن تعارض منافع سایر گروه‌ها مرتفع شود؛ حال با توجه به نظرات و انتقادهای مطرح شده باید دید در نهایت این سند به چه صورتی اجرایی خواهد شد.فارس
نظرشما
نام:
ایمیل:
* نظر: