بيماري لوپوس،يك بيماري خود ايمن است كه در آن سيستم دفاعي بدن،به اشتباه عليه سلول‌هاي بدن واكنش نشان مي‌دهد و باعث آسيب در ارگان‌هاي مختلف بدن از جمله مفاصل،پوست، كليه،سيستم عصبي و غيره مي‌شود
شفا آنلاین>سلامت>هر ساله با فرا رسيدن10 ماه مه مصادف با20 ارديبهشت ماه روز جهاني لوپوس با هدف اطلاع رساني در مورد اين بيماري وراه‌هاي پيشگيري از آن در سرتا سر جهان گرامي داشته مي‌شود.
به گزارش شفا آنلاین:بيماري لوپوس،يك بيماري خود ايمن است كه در آن سيستم دفاعي بدن،به اشتباه عليه سلول‌هاي بدن واكنش نشان مي‌دهد و باعث آسيب در ارگان‌هاي مختلف بدن از جمله مفاصل،پوست، كليه،سيستم عصبي <Nervous system>و غيره مي‌شود. اين بيماري اكثرا زنان جوان را مبتلا مي‌كند به طوريكه زنان 9 برابر مردان به لوپوس مبتلا مي‌شوند. بر اساس بررسي‌هاي انجام شده توسط دانشگاه علوم پزشكي تهران از هر 2500نفر ايراني 1 نفر به اين بيماري مبتلا مي‌شود. اين در حالي است كه با تشخيص زود هنگام بيماري و درمان به موقع مي‌توان از درگيري ارگان‌هاي مهم بدن جلوگيري كرد و عوارض ناشي از بيماري را كاهش داد. كارشناسان معتقدند، استرس‌هاي روحي رواني نه تنها عامل موثري درجهت ايجاد اين بيماري است بلكه باعث عود بيماري و تبديل آن از فرم خفيف به فرم شديد هم مي‌شود از اينرو يافتن راههاي مقابله با استرس و مشاوره با روانشناس مي‌تواند علاوه بر كاهش استرس روحي در فرد به كنترل بيماري نيز كمك كند.
آنان مي‌گويند، بيماران با داشتن اطلاعات مفيد از بيماري خود وپيگيري منظم تحت نظر پزشك معالج مي‌توانند زندگي همانند افراد سالم داشته باشند و از زندگي خود لذت ببرند. برگزاري كنگره لوپوس در دانشكده پرستاري مامايي دانشگاه تهران ما را بر آن داشت تا گفت و گويي داشته باشيم با پزشكان و كارشناسان كه در پي مي‌آيد.
لوپوس و علايم آن
دكتر محمود اكبريان ـ رئيس انجمن لوپوس ايران در مورد بيماري لوپوس مي‌گويد: لوپوس يك بيماري خود ايمن است كه تمام سيستم‌هاي بدن را در بر مي‌گيرد. اين بيماري يكسري فاكتورهايي را مي‌سازد كه عليه سلول‌هاي بدن فعاليت مي‌كنند و باعث مي‌شوند كه التهاب در خود بدن و سيستم‌ها ايجاد شود. التهاب در هر عضوي كه بوجود بيايد بيماري خودش را به صورت‌هاي مختلف نشان مي‌دهد به عنوان مثال خودش را در پوست به صورت لكه نشان مي‌دهد ممكن است بيمار مفاصلش درد بگيرد و يا در ادرارش خون ببيند و پروتيين دفع كند كه بايد به روماتولوژيست مراجعه كند.
وي در مورد علايم اين بيماري مي‌افزايد: علايم اين بيماري عبارتند از، درد و تورم مفاصل، قرمزي گونه‌ها و پل بيني با نام راش پروانه‌اي، افزايش حساسيت پوست به نور خورشيد، ريزش مو، زخم دهان، احساس خستگي، درد قفسه سينه كه با نفس كشدن و سرفه تشديد مي‌شود، تب و بي‌اشتهايي، درگيري كليه به صورت دفع پروتيين از ادرار، ورم ساق پا و يا دور چشم، سر درد و تشنج.
اين استاد روماتولوژي دانشگاه علوم پزشكي تهران در پاسخ به اين پرسش كه آيا آمار خاصي از بيماران مبتلا به لوپوس وجود دارد مي‌گويد: از هر 100 نفر25 نفر به بيماري لوپوس مبتلا هستند كه اين آمار معمولا در سياه پوستان بيشتر است و معمولا 9 نفر خانم و 1 نفر آقا هستند كه معمولا خانم‌ها در سنين 15 تا 45 سالگي به اين بيماري مبتلا مي‌شوند. اين بيماري هرچه زودتر تشخيص داده و درمان شود مسلما سير بيماري بهتر خواهد شد.
وي با بيان اين مطلب كه انجمن لوپوس از 30 سال قبل فعاليتش را شروع كرده است با توجه به اينكه لوپوس بيماري مزمني است بايد بيماران با پزشك همكاري كنند. اين در حالي است كه رسالت انجمن آموزش به بيماران و خانواده‌هاي آنان و آگاه كردن اجتماع و همچنين بستري براي آموزش پزشكان نيز هست.
عملكرد لوپوس
دكتر بهروز برومند ـ نفرولوژيست نيز در مورد بيماري لوپوس مي‌گويد: بيماري‌هايي كه در بدن انسان بوجود مي‌آيد بيماري‌هاي ساختاري هستند كه توسط سلول‌هايي كه ايمني بدن را تامين مي‌كنند ايجاد مي‌شوند. سلول‌هاي ايمني همانطور كه از اسم شان پيدا است بدن را در برابر انواع بيماري‌ها حفظ مي‌كنند در واقع دستگاه دفاعي بدن مي‌تواند آنتي ژن‌هاي بيگانه را كه جنس پروتيين‌هايشان با جنس پروتئين‌هاي بدن متفاوت است، تشخيص دهد و عليه آنان موادي را ترشح كند تا عامل بيماري زا را از بين ببرند. گاهي اوقات اين سلول‌ها ايمني به علت اينكه پروتئين‌هاي خودي را نمي‌شناسند به عنوان آنتي ژن غيرخودي به آن حمله مي‌كنند. سلول‌ها بسته به اينكه متعلق به كدام قسمت باشند اندام را دچار مشكل مي‌كنند.
وي با بيان اينكه بيماري لوپوس عليه سلول‌هاي دفاعي بدن فعاليت مي‌كند مي‌افزايد: اين بيماري بيشتر در خانم‌هاي جوان و معمولا در نخستين بارداري بوجود مي‌آيد و شيوع آن در زنان 7 برابر آقايان است.
اين نفرولوژيست يادآوري مي‌كند: خانم جوان بارداري كه دچار ناراحتي‌هايي در كليه، قلب، پوست مفصل و.... مي‌شوند ممكن است به بيماري لوپوس منتشره شده مبتلا شده باشند. اين بيماري تمام اندام‌هاي آنان را درگير مي‌كند. به عنوان مثال: خانم بارداري كه دچار بيماري كليه شد و اين نارسايي بدون علت بوده است بايد به لوپوس فكر كند و از نظر اين بيماري بررسي شود. خوشبختانه لوپوس عليرغم اينكه بيماري پر سرو صدايي است؛ قابل درمان است و اگر به موقع درمان شود بيمار مي‌تواند زندگي عادي داشته باشد.
وي با اشاره به اين مطلب كه داروهاي عادي براي درمان اين بيماري وجود دارد و ممكن است در بعضي از اوقات براي درمان‌هاي خيلي اختصاصي با كمبود مواجه شويم مي‌گويد: يكسري از عوامل اين بيماري را تحريك مي‌كنند. از اشعه ماورابنفش گرفته تا دخانيات. كساني كه لوپوس دارند نبايد در معرض نور آفتاب قرار بگيرند و با استفاده از چتر بايد خودشان را حفاظت كنند. بعضي از مواد آرايشي ممكن است باعث تشديد بيماري در آنان شود و از همه بدتر مصرف دخانيات است. دود سيگار و قليان بسيار مضر است و اين در حالي است كه متاسفانه بعضي از جوان‌هاي ما اقدام به استعمال دخانيات مي‌كنند و خودشان را در معرض بيماري‌هاي زيادي قرار مي‌دهند.
غربالگري بيماري
دكتر علي رضا نيكبخت نصر آبادي ـ استاد دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه تهران در مورد لوپوس مي‌گويد: لوپوس علايم اختصاصي خاصي ندارد اما بتدريج مي‌تواند تمام اعضا و بافت‌هاي داخلي بدن را درگير كند بنابراين مردم نبايد دنبال علامت خاصي براي اين بيماري باشند و بايد به وسيله غربالگري‌هاي كه در سطح جامعه انجام مي‌شود اين بيماري تشخيص داده شود. انجمن حمايت از بيماران لوپوس تنها مرجعي است كه بيماران مي‌توانند به آنجا مراجعه كنند و از خدماتشان بهره ببرند.
وي در مورد درمان‌هاي لوپوس مي‌افزايد: تاكنون درمان‌هاي اين بيماري نگهدارنده و علامتي بوده است و اميدواريم با پيشرفت‌هاي جديد پزشكي بتوانيم بر اين بيماري غلبه كنيم .
اين استاد دانشگاه با بيان اين مطلب كه درمان لوپوس در كشورهاي ديگر چگونه است مي‌گويد: در حال حاضر در آمريكا بيش از 5 ميليون نفر به اين بيماري مبتلا هستند و درمان و رژيم درماني هم در تمام دنيا يكي است. دارو درماني بستگي به اين دارد كه كدام عضو بدن درگير اين بيماري شده است.
وي ياد آوري مي‌كند: مراقبت‌هاي پرستاري در درمان لوپوس حرف اول را مي‌زند يعني هر زماني كه بيماري سير مزمن پيدا مي‌كند مراقبت‌هاي پرستاري نقش اصلي را در درمان بيماري دارند.
حمايت‌هاي بيشتر
دكتر خورشيد رسولي اشكوري ـ مشاوررئيس دانشكده پرستاري مامايي در امور زنان و خانواده نيزمي‌گويد: علت بيماري لوپوس ناشناخته است ولي چون خيلي از كساني كه به اين بيماري مبتلا مي‌شوند خانم‌هاي باردار هستند از اينرو برنامه ريزي براي آنان خيلي اهميت دارد زيرا كه خانم‌ها در جامعه داراي نقش‌هاي متعددي هستند از اينرو بايد جامعه از آنان حمايت كند تا بتوانند نقش‌هايشان را به خوبي ايفا كنند.
وي مي‌افزايد: لوپوس بيماري است كه اگر به آن توجه نشود مي‌تواند عوارض زيادي را به جا بگذارد اين در حالي است كه شيوه زندگي سالم و آموزش افراد جامعه از اهميت زيادي بر ?خوردار است. در واقع بيماران و خانواده‌ها بايد بدانند كه چگونه با اين بيماري مقابله كنند.
دكتر رسولي با اشاره به اين مطلب كه درد، تورم مفصلي، ضايعات پوستي و افزايش حساسيت به نور خورشيد از علايم اوليه اين بيماري است تاكيد مي‌كند: بيماران در صورت بروز علايم فوق در خود يا در افراد خانواده، هرچه سريعتر به روماتولوژيست مراجعه كنند. علايم بيماري در ابتدا مي‌تواند خفيف باشد و با تشخيص زود هنگام بيماري و درمان به موقع مي‌توان از درگيري ارگان‌هاي مهم مانند كليه، مغز، قلب، ريه و سيستم خوني جلوگيري كرد و عوارض ناشي از بيماري را كاهش داد.
وي در پاسخ به اين پرسش كه بيماران چه نقشي در بهبود بيماري خود دارند يادآوري مي‌كند: اطلاعات بيمار درباره بيماري بسيار مهم است. مطالعات نشان داده است كه بيماران مطلع احساس بهتري در باره خود دارند و بيماريشان بهتر كنترل مي‌شود. بيماران با داشتن اطلاعات مفيد و پيگيري منظم زير نظر پزشك معالج خود مي‌توانند زندگي همانند افراد سالم داشته باشند و از زندگي خود لذت ببرند.
اميد به زندگي در بيماران
دكتر عبدالرحمن رستميان - فوق تخصص روماتولوژي با بيان اينكه در گذشته طول عمر 5ساله يك بيمار مبتلا به لوپوس، 50 درصد بود اما اكنون اميد به زندگي 10ساله در اين افراد بالاي 90درصد است مي‌گويد: علت اصلي ايجاد بيماري لوپوس مشخص نيست، اما عوامل هورموني چون بالا بودن استروژن و عوامل محيطي چون نور خورشيد، عفونت‌ها، استرس و مصرف برخي داروها مي‌توانند درايجاد و تشديد اين بيماري موثر باشند.
وي مي‌افزايد: 70درصد بيماران مبتلا به لوپوس به نور خورشيد حساس هستند و عاملي چون استرس قادر خواهد بود زمينه‌هاي بيماري را شعله‌ور و منجر به عود بيماري كند.
اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي دانشگاه تهران، ضمن بيان اين مطلب كه لوپوس يك بيماري خود ايمني است ياد آوري مي‌كند: منشا ايجاد اين عارضه مانند سرماخوردگي يا يك بيماري عفوني نيست كه با ورود يك باكتري يا ويروس به وجود آمده باشد و با خروج آن از بين برود بلكه سيستم دفاعي بدن در اين بيماري عليه بافت بدن واكنش نشان مي‌دهد و يك دوره ابتلاي مشخص ندارد و طولاني‌تر است كه مي‌تواند در هر بيماري متفاوت باشد.
وي مي‌گويد: با توجه به كاهش ميزان مرگ و مير در ميان اين افراد، امروزه بيشتر در زمينه كيفيت و فراهم كردن امكان يك زندگي بهتر براي اين دسته از بيماران برنامه‌ريزي مي‌شود و بسياري از بيماران لوپوسي، زندگي عادي دارند.
دكتر رستميان با اشاره به اين مطلب كه لوپوس به دو گونه دارويي و غيردارويي درمان مي‌شود و آموزش بيمار مهمترين درمان غيردارويي براي اين افراد است مي‌افزايد: اطلاع فرد از بيماري‌اش و دانستن اين كه چه عواملي در بهبود يا وخامت حال وي موثر هستند، بسيار كمك‌كننده است. مديريت استرس، رعايت رژيم غذايي مناسب و گنجاندن ميوه‌ها، سبزي‌ها و لبنيات در برنامه غذايي، پرهيز از استعمال دخانيات، ورزش مناسب و اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب از جمله اين موارد هستند.
وي يادآوري مي‌كند: با توجه به شيوع عفونت بيشتر در بدن يك بيمار لوپوسي تزريق واكسن پنوموكوك و آنفلوآنزا مي‌تواند در جلوگيري از اين عفونت‌ها موثر باشد و ميزان و نوع تجويز دارو بستگي به اين دارد كه لوپوس كدام عضو بدن را درگير كرده باشد. به عنوان مثال تظاهر لوپوس در سيستم عصبي و كليوي نيازمند مصرف كورتون با دوز بالاتر است.
اين فوق تخصص روماتولوژي درباره تظاهرات بيماري لوپوس خاطر نشان مي‌كند: لوپوس، يك بيماري مولتي سيستم است يعني مي‌تواند چند عضو را درگير كند به همين خاطر در كتابهاي قديمي‌تر به آن «بيماري هزار چهره» نيز گفته مي‌شد كه تظاهرات پوستي، تب، خستگي، مشكلات مفصلي و درگيري‌هاي كليوي از اين جمله‌اند. پوست، پنجره اين بيماري است.
ضايعه بال پروانه‌اي كه در آن پوست روي گونه‌ها و پل بيني قرمز و ملتهب مي‌شود، تظاهر پوستي لوپوس است. توصيه مي‌شود اين افراد از قرار گرفتن در نور آفتاب پرهيز كنند و در صورت لزوم حتما از پمادهاي مخصوص ضدآفتاب استفاده كنند.
وي همچنين درباره ميزان درگيري مفاصل در اين بيماري مي‌گويد: خوشبختانه لوپوس مانند بيماري آرتريت روماتوئيد نيست كه مفاصل در آن تخريب شوند و با تجويز داروهاي سبك، درمان مي‌شود. درگيري مفصلي بيشتر يك علامت تشخيصي و فعاليت هشداردهنده است.
اين فوق تخصص روماتولوژي با بيان اينكه اين بيماري بيشتر در زنان بين 15 تا 45 سال ديده مي‌شود تاكيد مي‌كند: عوامل ژنتيكي در بروز اين بيماري تاثير دارند و درصد ابتلاي لوپوس در دوقلوهاي تك تخمكي، بين 15 تا 30 درصد است.به طوري كه اگر يک فرد در ميان خويشاوندان اين بيماري را داشته باشد احتمال ابتلاي ساير افراد در اين ميان كم است و نقش عوامل محيطي نيز حائز اهميت است.
وي در پاسخ به اين پرسش كه آيا باردارشدن يك زن مبتلا به لوپوس براي جنين وي خطري به همراه دارد مي‌افزايد: لوپوس در برخي مقاطع خاموش مي‌شود و يا بيمار از حداقل دارو استفاده مي‌کند. انتخاب زمان مناسب باردار شدن مهم است و فرد مي‌تواند در بازه زماني كه بيماري خاموش است، باردار شود و فرزند سالمي را به دنيا بياورد.
پيشگيري از بيماري لوپوس
ـ بيماران بايد از استرس پرهيز كنند و راههاي مقابله با استرس را پيدا كنند.
ـ از در معرض قرار گرفتن در نور خورشيد جدا خودداري كنند و هميشه از ضد آفتاب استفاده كنند.
ـ ورزش منظم مانند پياده روي و شنا را داشته باشند.
ـ از تغذيه سالم استفاده كنند كه شامل غذاي كم نمك،كم چرب،روغن زيتون،ماهي،ميوه و سبزيجات است.
ـ از مصرف فست فود و غذا‌هاي كنسروي پرهيز كنند.
ـ در صورت داشتن علايم مربوط به بيماري لوپوس،به پزشك روماتولوژيست مراجعه كنند.اطلاعات
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار
شیوع لوپوس ۲۵ در صد هزار می باشد.
این در حالی است که این عدد به اشتباه ۲۵ در ۱۰۰ نفر ذکر شده است.