تاثیر روح بر جسم یا برعکس

شفا آنلاین>اجتماعی> انسان با سرعتی باور نکردنی مرزها را در می نوردد و روز به روز مدرن تر می شود و چیزهای بیشتری کشف می کند و می سازد. حالا بیشتر می دانیم و بیشتر تجربه می کنیم و بیشتر پیش می رویم و بیشتر چیزهای جدید ابداع می کنیم و می سازیم اما جالب است که هر چه پیش می رویم دریچه های بیشتری هم به روی مان باز می شود و سوالات بیشتر می شوند و ناشناخته های بیشتری پیش روی مان قرار می گیرد. این شاید عجیب ترین و جالب ترین وجهه زندگی و شاید خاص ترین رمز و راز عظمت هستی<You are great> و پایان ناپذیری مرزهای ابدی - ازلی آن است.

پزشکی از علوم کهن است که حالا با سرعتی باور نکردنی پیش می رود و اتفاقاتی در آن رخ می دهد که تا همین چند سال قبل باورش بسیار سخت و حتی باور نکردنی بود. همین چند روز پیش بود که یکی از مطرح ترین دانشمندان حال حاضر جهان ادعا کرد دانش بشر به حدی رسیده است که متولدین 30 یا 40 سال بعد شاید حتی بتوانند تا هزار سال عمر کنند. چنین دستاوردها و انقلاب هایی که در زمینه اصلاح ژنتیکی و ساخت ارگان ها و اعضای بدن و نیز سلول های بنیادی رخ داده است، بیشتر از علم به معجزه می ماند اما جالب اینجاست که به رغم همه این پیشرفت ها و اتفاقات مربوط به علم و دانش ما هنوز چیزهای بسیاری هست که دانش مان در آنها کم یا حتی شاید در حد صفر است.

تاثیر روح بر جسم یا برعکس

موضوعات مربوط به تاثیرات روحیه و طرز تفکر انسان ها بر میزان سلامت آنها چگونگی تاثیرگذاری پدیده تلقین بر سلامت افراد و ارتباط سلامتی افراد با میزان مذهبی بودن و اعتقاد داشتن آنان و در کل ربط تمامی عناصر غیر فیزیکی و روحی و روانی و ماورایی بر فیزیک و سلامت و تندرستی انسان ها از مواردی است که بسیار مورد مطالعه قرار گرفته است اما هنوز هیچ پاسخ مشخص قاطعی برای سوالات پرشمار این حوزه کشف نشده است. در این حوزه هر چه داریم بر اساس مشاهدات و مقایسه های آماری است اما تقریبا برای هیچ کدام از این نتایج و دستاوردها، پاسخ دقیق و روشنی وجود ندارد. اما بیایید به طور اجمالی ببینیم در این زمینه چه می دانیم؟

آنچه امروزه پزشکان به آن معتقدند این است که باور و فکر انسان بر سلامت جسمی او تاثیر می گذارد. این در واقع همان چیزی است که از آن به عنوان تلقین یاد می کنیم. تلقین و نوع تفکر ما می تواند بر ابتلای ما به بیماری ها اثرگذار باشد. محققان ثابت کرده اند که نوع فکر انسان و نوع رفتار او در برابر جهان، به ویژه نگاه مثبت یا منفی که به زندگی دارد، بیش از آنچه فکر می شود می تواند بر سلامت تاثیرگذار باشد.

دکتر بکالوی، استاد دانشگاه ییل آمریکا، در تحقیقی نشان داد که داشتن دید مثبت بر سلامت انسان تاثیر شگرفی دارد. از طریق پرسشنامه ای که در آن درباره پیری سوال شده بود، او در سال 1975 جامعه آماری 660 نفره ای را مورد بررسی قرار داد و سپس با بررسی سن فوت هر یک از آنها به این نتیجه جالب رسید که «افرادی که در جوانی و میانسالی دید مثبتی به موضوع پیری داشتند، به طور میانگین 7.5 سال بیشتر از کسانی که نگاه منفی به آن داشتند، عمر کرده بودند.»

جالب است که تحقیق دیگری به نوعی دیگر این موضوع را نشان داد؛ یک تحقیق که در سال 2003 میلادی در دانشگاه ویسکانسین آمریکا انجام شده، مدعی است که واکسن آنفلوانزا بر افراد خوش بین و کسانی که نگاه مثبتی به زندگی دارند تاثیر بیشتری دارد. در این پژوهش 52 نفر زیر نظر قرار گرفتند و به آنها واکسن آنفلوانزا تزریق شد اما پیش از آن، پزشکان از این داوطلبان خواستند به یک خاطره خوب و یک خاطره بد زندگی خود عمیقا فکر کنند و سپس فعالیت مغزی آنها ثبت شد.

در نهایت دیده شد که در افرادی که وقت خود را به یادآوری خاطره خوب اختصاص داده بودند، سمت چپ کورتکس مغز (که مسئول احساسات مثبت است) فعال تر بوده و شش ماه بعد، میزان آنتی بادی (پادتن) مقابله با ویروس های آنفلوانزا در بدن آنها در مقایسه با افرادی که به خاطرات بد فکر کرده بودند، بیشتر است. از طرف دیگر طبق تحقیقی که سال 2005 میلادی در دانشکده ویک فارست انجام شد به اثبات رسید که خوش بینی یا بدبینی ما حتی بر میزان دردی که حس می کنیم هم تاثیر می گذارد. در این تحقیق، افرادی که به آنان گفته شد قدرت تحمل درد بالاتری دارند و بدن شان قوی تر است، در پاسخ به دردهای مشابه واکنش کمتری نشان دادند. به عبارت دیگر، تلقین یا باور داشتن می تواند مانند یک مسکن در بدن عمل کند.

از سوی دیگر پژوهشگران و گروهی از پزشکان معتقدند اضطراب بالا و بیماری افسردگی بر میزان ابتلا به سرطان موثر هستند. البته به دلیل تاثیر گذاشتن موارد متعدد بر احتمال بروز سرطان نمی توان فعلا در این مورد قضاوت علمی داشت اما آنچه قطعی است این است که نوع شخصیت افراد می تواند بر سلامت قلب آنها تاثیر بگذارد.

کاملا ثابت شده که استرس بالا برای قلب و عروق مضر است و می تواند باعث افزایش احتمال فشار خون، سکته قلبی و ... شود. برخی دیدگاه ها هم حاکی از این است که نوع شخصیت افراد به طور غیرمستقیم بر سلامت آنها تاثیر می گذارد. یعنی مثلا اگر شما بدبین هستید و همیشه استرس دارید، طبیعتا به تغذیه خود توجه چندانی نمی کنید، ورزش نمی کنید و خوب نمی خوابید و شاید به مصرف مواد مضری مانند سیگار نیز گرایش پیدا کنید. این شیوه زندگی با عوامل خطرسازی همراه است که احتمال ابتلا به انواع سرطان و بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

تاثیر روح بر جسم یا برعکس

وقتی قرص الکی، راستکی می شود

شاید جالب ترین پدیده در باب تاثیرات تلقین و نوع نگرش و کلا موضوعات فراجسمی که بر سلامت تاثیرگذار است، موضوع دارونما یا Placebo است. بر اساس تعریف این موارد در واقع داروهایی هستند که اصلا خاصیت دارویی ندارند و فقط به شکل قرص و دارو ساخته شده اند اما وقتی فرد بیمار بدون این که بداند آنها هیچ فایده ای ندارند آنها را مصرف می کند، با مصرف آنها، اثر همان دارو را تا حدودی دریافت می کند. در واقع مطالعات نشان داده اند که حتی اگر شکر یا گج یا هر ماده دیگری را به اسم دارو به گروهی از بیماران بدهید، در گروهی از آنان شاهد میزانی از بهبود خواهیم بود.

حتی مطالعات نشان داده که وقتی بیماری درد دارد، اگر پزشک یا پرستار به او قرصی پر از یک ماده خنثی بدهد و بگوید این قرص حدود هشت ساعت درد را کاهش می دهد، فرد در این مدت تقریبا درد کمتری را حس خواهد کرد. بر همین اساس برخی پزشکان معتقدند باور این که یک درد می تواند درمان شود و نه این که درمان ناپذیر است، بسیار موثر بوده و باعث می شود فرد حال عمومی بهتری داشته باشد و حتی از نظر فیزیکی نیز درد کمتری را احساس کند.

مکمل یا تلقین؟

در مجموع گروهی از دانشمندان معتقدند شیوه های طب مکمل و برخی شاخه های پزشکی مثل طب سوزنی و هومیوپاتی تا حدود زیادی بر اساس همین تلقین پذیری و ایجاد تاثیرات روحی - روانی بر فرد اثر می گذارند. متخصصان هومیوپاتی معتقدند در این شیوه علاوه بر این که اصل «مشابه، مشابه اش را درمان می کند»، یعنی ماده ای که علائم مشابه یک بیماری خاص در بدن سالم را تولید می کند، می تواند فرد مبتلا به بیماری را درمان کند.

خصوصیت دیگری که این روش درمانی را نه تنها از پزشکی رایج، بلکه از بقیه انواع روش های درمانی پزشکی مکمل جدا می کند، این است که داروهای مورد استفاده در هومیوپاتی به شدت رقیق هستند تا حدی که در بیشتر موارد، در یک دوز دارویی که به بیمار داده می شود امکان دارد فقط حتی یک مولکول از ماده ای که منشأ اصلی دارو بوده وجود داشته باشد.

مسئله مهم در هومیوپاتی تشخیص داروی صحیح برای بیمار است که اغلب هم دشوار است. مسئله دیگر این است که در هومیوپاتی این بیمار است که درمان می شود و نه بیماری. بنابراین ممکن است دو بیمار که هر دو مبتلا به دیابت نوع دوم هستند، دو نوع داروی مختلف دریافت کنند، یا این که یک داروی تجویز شده برای یک بیمار مبتلابه میگرن، گاستریت او را نیز همزمان درمان کند. اما بسیاری از پزشکان بر این باورند که درمان به روش هومیوپاتی مشابه تجویز دارونماها بیشتر جنبه تلقینی دارد و در عمل نمی تواند روی فیزیولوژی بدن اثر بگذارد. این گروه معتقدند که حتی در مورد طب سوزنی هم بسیاری از تاثیرات دیده شده بر اساس آماده سازی بدن برای تلقین و تاثیرات روانی است نه تاثیرات جسمی مستقیم.ماهنامه همشهری تندرستی - دکتر امیر صدری