رگ‌زایی در اندام‌ آسیب‌دیده به کمک مغز استخوان

شفا آنلاین>سلامت>   محققین ایرانی با همکاری دانشمندانی از هلند، موفق به تولید رگ‌های جدید در اندام‌های آسیب‌دیده به کمک نوعی سلول مشتق از مغز استخوان <bone marrow>شده‌اند.

به گزارش شفا آنلاین:بیماری‌های شریانی محیطی به علت وجود مانع در جریان گردش خون، در مویرگ‌­های خارج از مغز و احشا ایجاد می­‌شوند و در موارد شدید، خطر از دست دادن عضو را به همراه دارند. «آترواسکلروزیس» بیماری اصلی شریان‌­های محیطی اندام‌های تحتانی است و بیماران مبتلابه این بیماری، هم‌پوشانی قابل‌توجهی با افراد مبتلابه بیماری­‌های عروق کرونر و بیماری­‌های مغز و اعصاب دارند. لذا امروزه، به روش‌های پزشکی که موجب تولید رگ‌های جدید به‌جای رگ‌های مسدودشده می‌شوند و به «آنژیوژنز درمانی» معروف هستند، توجه ویژه‌ای شده است.

در این زمینه، سلول‌های موسوم به «ماست سل»  وجود دارند که می‌توانند از طریق چندین مسیر تعاملی، به تقویت و تکمیل رگ زایی یا «آنژیوژنز» بپردازند. ماست سل‌ها در مغز استخوان به وجود می‌­آیند.

    بیماری‌های شریانی محیطی به علت وجود مانع در جریان گردش خون، در مویرگ‌­های خارج از مغز و احشا ایجاد می­‌شوند و در موارد شدید، خطر از دست دادن عضو را به همراه دارند.

در این رابطه، گروهی از محققین کشورمان از دانشگاه ارومیه و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با همکاری دانشگاه اوترخت هلند، در تلاش برای يافتن روش جديدي براي آنژيوژنز درماني با استفاده از بافت­‌هاي زيستي مهندسی‌شده و با کمک‌گیری از ماست سل‌ها، پژوهشی را به انجام رسانده‌اند.

در این پژوهش، براي ايجاد ساختار شبكه عروقي و بهبود بازيابي عملكرد اندام­‌هايی که دچار کم‌خونی می‌شوند و «اندام‌های ايسكميك» نام دارند، از موش‌های صحرايي به‌عنوان جانور مدل استفاده شده است.

نتایج آزمایش‌های پژوهشگران فوق نشان می­‌دهد که 14 روز پس از جراحی، میانگین تعداد عروق خونی در گروهی از موش‌ها که برای آن‌ها از ماست سل استفاده شده بود، به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است.

همچنین تجزیه‌وتحلیل شکل مویرگ‌های ایجادشده نشان داد که بالاترین میانگین قطر عروق خونی مربوط به گروهی بود که تحت درمان با ماست سل قرار گرفتند.

دکتر رسول شهروز، عضو هیئت‌علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه و همکارانش که مجری این پژوهش بوده‌اند، می‌گویند: «داده‌­های ما نشان می‌­دهند که بازسازی ماست سل‌ها می­‌تواند یک رویکرد جدید برای آنژیوژنز درمانی در موارد بیماری­‌های شریانی محیطی ارائه دهد».

این محققین می‌افزایند: «درواقع می‌­توان گفت که ماست سل‌ها در فرآیند آنژیوژنز و درنتیجه در بازسازی بافت نقش دارند. این نقش ممکن است موجب بهبود بیماری­‌های عروقی مانند بیماری‌های شریان‌های محیطی شود».