چگونه دروغهای مصلحتی نگوییم؟

شفا آنلاین>اجتماعی>تلفن شما زنگ می‌خورد. تلفن خود را برمی‌دارید و همسر شما پشت تلفن می‌گوید: «کجا هستی» و شما هم در جواب او تصمیم می‌گیرید که حقیقت یا یک دروغ مصلحتی <White lie>بگویید.

به گزارش شفا آنلاین:آقای چارلز سی کاموزی، نویسنده و استاد دانشگاه Fordham می‌گوید: «خطر واقعی در مورد دروغ‌گویی این است که می‌تواند فرد را تبدیل به یک آدم دروغ‌گو کند، چون ممکن است که دروغ‌گویی تبدیل به یک عادت شود و جزئی از ویژگی فرد شود». بعضی از افراد فکر می‌کنند که دروغ‌های مصلحتی هیچ اشکالی ندارند، اما همین دروغ‌های مصلحتی نیز می‌توانند فرد را تبدیل به یک آدم دروغ‌گو کنند. بنابراین، چطور می‌توان بهانه‌های مربوط به دروغ‌گویی یا دروغ‌های مصلحتی را از میان برد؟ یک فرد ممکن است که برای بیان دروغ‌های مصلحتی بهانه‌های زیر را داشته باشد.
اما... نمی‌خواهم به احساسات‌ کسی لطمه بزنم
دکتر کاموزی توصیه می‌کند: «ابتدا از بیان چیزهایی که دیگران خواهان شنیدن آن‌ها نیستند ناراحت نباشید و در این مورد احساس آسودگی کنید.» دکتر کاموزی می‌گوید که سپس طوری رفتار کنید که هیچ نیازی برای دروغ وجود ندارد. برای مثال، وقتی‌که یک شخص با خانه ما تماس می‌گیرد و سراغ همسرم را می‌گیرد به‌جای آنکه از دروغ «او خانه نیست» استفاده کنم می‌گویم «همسرم اکنون در دسترس نیست.» سعی کردم که این عادت را در خود شکل دهم و وقتی به‌جای دروغ چنین چیزی را می‌گویم احساس آسودگی به من دست می‌دهد.
اما...دروغ‌های مصلحتی زیاد مهم نیستند
ازنظر سودگرایی و منفعت دروغ‌گویی چیز بدی نیست، اما وقتی‌که بحث اصول اخلاقی مطرح می‌شود دروغ‌گویی (حتی یک دروغ کوچک) یک عمل بسیار ناپسندیده و مخرب است. و تمام مذاهب و نظام‌های اعتقادی دروغ‌گویی را یک‌چیز ناپسند می‌دانند. خلاصه کلام این است که دروغ یک‌چیز مهم در بسیاری از سیستم‌های مذهبی و اعتقادی است. اگر خودمان را متعهد به هر یک از مذاهب و نظام‌های اعتقادی بدانیم مجبوریم که همواره حقیقت را بگوییم. درنتیجه، صداقت یکی از اصول اخلاقی است که افراد باید آن را رعایت کنند.
اما...همه دروغ می‌گویند
یکی از بهانه‌های افراد برای دروغ‌گویی این است که همه دروغ می‌گویند و درنتیجه من نیز باید دروغ بگویم. اما یک فرد نباید تحت تاثیر دیگران قرار بگیرد و باید کاری را انجام دهد که درست است. به‌عبارت‌دیگر، اگر عمل ناپسندی را اکثر افراد انجام می‌دهند، دلیل نمی‌شود که دیگران نیز این عمل را انجام دهند.
اما...اگر همواره صادق باشید با مشکل روبه‌رو می‌شوید
پیش از بیان دروغ از خود بپرسید: «آیا صداقت من به معنای آسیب به فرد مقابل است یا به او کمک خواهد کرد.» بعضی از افراد می‌گویند که نیت ما برای دروغ‌گویی خوب است، اما حتی اگر نیت شما هم خوب باشد باید با دقت گام بردارید.
به‌عبارت‌دیگر، صرف خوب بودن یک نیت نمی‌تواند بهانه خوبی برای دست زدن به یک عمل غیراخلاقی همچون دروغ باشد. خانم لیزا شپرد یکی از دوستان دکتر کاموزی می‌گوید: «اگر چیز خوبی برای گفتن نداشته باشم، هیچ‌چیزی نمی‌گویم. اما اگر یک دوست واقعی باشید و خواهان نظر صادقانه من باشید حقیقت را به شما خواهم گفت.»
بنابراین، زمانی از یک شخص خواهان نظر او باشید که واقعاً دوست دارید حقیقت را از او بشنوید. و وقتی‌که خواهان شنیدن حقیقت هستید، خود را برای زندگی با این حقیقت آماده کنید.
اما...ضرر صداقت بیشتر از فایده آن است
بیان حقیقت می‌تواند آزاردهنده باشد، بنابراین باید مراقب نحوه استفاده از حقیقت باشید. دکتر بریان هوول، دانشیار مردم‌شناسی در کالج Wheato- می‌گوید: «بعضی از افراد از صادق بودن همیشگی خود به‌عنوان بهانه‌ای برای بی‌ملاحظه، نسنجیده و بی‌رحم بودن خود استفاده می‌کنند.» برای مثال، فرض کنید که شخصی موی خود را کوتاه کرده است و نظر شما را در مورد موی خودش می‌خواهد و شما در پاسخ به او می‌گویید که ظاهرش عالی شده است و تیپش خیلی بهتر شده است. حال بیان چنین نظری را باید دروغ دانست؟ اما چنین نظری در مقایسه با بیان نظر «مدل موی شما را دوست ندارم و شبیه زندانی‌ها شدید» به تفکر بیشتری نیاز دارد. این را باید بیان داشت که عشق و دلسوزی اهمیت بیشتری دارند و چنین چیزهایی با صداقت ناسازگار نیستند.
اما.... این شخص ارزش حقیقت را ندارد
دکتر کاموزی می‌گوید: «بعضی از افراد بر این ادعا هستند که تمام حرف‌های کذب دروغ هستند.» او ادامه می‌دهد: «برای مثال، بعضی از افراد ممکن است دروغ را به معنای بیان یک‌سخن کذب به شخصی تعریف کنند که مدیون حقیقت است. اگر یک شخص بداند که فردی از حقیقت برای آسیب زدن یا بی‌عدالتی استفاده خواهد کرد، درنتیجه آن فرد شاید مدیون حقیقت نباشد و شاید بیان سخن کذب به آن‌ها را نتوان دروغ نامید.» همین‌جاهاست که دروغ‌گویی یک‌چیز پیچیده می‌شود. اما این دروغ‌گویی‌ها را به‌ندرت می‌توان در زمره دروغ‌های مصلحتی دانست. این دروغ‌ها از نوع دروغ‌هایی هستند که یک مادر در تلاش برای محافظت از کودک خود در برابر یک مزاحم استفاده می‌کند. شاید اگر ما سخنان کذب یا دروغ‌گویی خود را برای چنین موقعیت‌های نادری نگه‌داشته باشیم، این نگرانی وجود نخواهد داشت که تبدیل به دروغ‌گوهای بی‌اختیار خواهیم شد.سپید

WebMD