آرتروز، درد 10 درصد بالغین است

استئوآرتریت یا آرتروز زانو شایع‎ترین علت درد در افراد بالغ است که بیشتر از 10درصد بالغین از آن رنج می‎برند. این بیماری با درجات گوناگون از محدودیت عملی، کاهش سطح فعالیت و کیفیت زندگی همراه است.

 شایع ترین مفاصل مبتلا به ترتیب زانو، مفصل ران یا هیپ و انگشتان دست است. البته اکثر بیماران از درد در سایر مفاصل مثل ستون فقرات نیز شکایت دارند. استئوآرتریت نه تنها باعث ناتوانی فرد از نظر حرکتی ‎می‌شود، بلکه عواقب بسیار متعددی در زمینه مشکلات روحی روانی مثل از بین رفتن شادابی و اختلال در خواب را نیز به بیمار تحمیل می‎کند. استئوآرتریت با تخریب و از بین رفتن غضروف مفاصل مشخص می‎شود، این مساله باعث ایجاد التهاب در مفاصل یا همان آرتریت می‎شود.

دلایل متعدد از قبیل آسیب‌ها و شکستگی‌های داخل مفصلی، آرتریت‌های التهابی- عفونت، انحرافات مکانیکی مانند زانوهای پرانتزی و ضربدری و افزایش وزن از دلایل بروز آرتروز زانو شناخته شده است. برخلاف عقیده عمومی آرتروز صرفا به‌دلیل افزایش سن به‌وجود نمی‎آید وحتی افراد جوان نیز به آن دچار می‎شوند که از شایع‌ترین علت ایجاد آن در جوانان می‌توان به شکستگی‎ها و آسیب‎های وارده به مفصل است. معمولاً چندین فاکتور به همراه هم مانند عوامل ارثی یا ژنتیک، عوامل وابسته به بیمار مثل بالارفتن سن، جنس مونث، افزایش وزن و چاقی، تراکم زیاد و بافت استخوانی و پوکی استخوان باعث بروز آرتروز زانو می‌شود. عوامل موضعی مثل صدمات و ضربات حرفه‌ای، کاهش قدرت عضلات، شلی مفاصل و انحرافات مفاصل از دیگر عوامل ایجادکننده آرتروز زانو است. چاقی یا افزایش وزن به‌عنوان شایع ترین و قوی ترین فاکتور خطر در ایجاد آرتروز به‌خصوص در مفاصلی که وزن را تحمل می‎کنند مثل زانو و ران ، شناخته شده است.در گزارشات علمی زنان و مردان چاق نزدیک به 4 تا 5 برابر بیشتر از افراد غیر چاق در معرض خطر هستند. چاقی و افزایش وزن باعث فشار بیشتر به مفاصلی که وزن را تحمل می‎کنند، می‎شود، اما چگونگی تاثیر افزایش وزن در ایجاد آرتروز هنوز کاملاً شناخته و روشن نیست. کاهش وزن در مبتلایان به آرتروز مفاصل زانو و ران بسیار حائز اهمیت است، حتی فقط 5 کیلوگرم اضافه وزن سبب افزایش فشار بر مفاصل بر اندازه 15 تا 30 کیلوگرم می‌شود، در نتیجه احتمال ابتلای فرد به آرتروز تشدید می‌شود. کاهش وزن باعث کمتر شدن خطر عوارض قبلی عروقی در بیماران چاق مبتلا به آرتروز مفاصل می‌شود. کاهش وزن 20 درصد در مردان و 33 درصد در زنان احتمال ابتلا به آرتروز را کاهش می‌دهد.سپید
کامران بدیع‌زاده
متخصص جراحی زانو