به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید فقر، تباهی، از هم
پاشیدگی شخصی و خانوادگی و برهم خوردن شکل جامعه از بارزترین ویژگی‌هایش
است. حال مناسب است تا با گردهم آمدن صاحبنظران برای پیدا کردن چاره‌ای جهت
حل این معضل، به سمت ریشه‌کن شدن برود.
محمدتقی
جغتایی، مشاور وزیر بهداشت در امور توانبخشی میگوید: «مردم بزرگترین مشکل
سلامتی در جامعه خود را اعتیاد می‌دانند و این نگرش به دلیل ابعاد گسترده
تخریب فردی و اجتماعی معضل اعتیاد به وجود آمده که آن را به بیماری روانی،
زیستی و اجتماعی تبدیل کرده است.» وی میگوید: « پیشگیری از اعتیاد، پژوهش
در اعتیاد و اپیدمیولوژی مصرف مواد، رفتارهای جنسی در مصرف مواد، اختلالات
همراه روانپزشکی در اعتیاد، مشکلات جسمی در مصرف مواد، پرستاری اعتیاد،
مددکاری در اعتیاد، درمان و بازتوانی در اعتیاد، مصرف الکل و عوارض آن،
اعتیاد در گروه‌های خاص از مواردی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد.» وی
اعتیاد و ابعاد فرهنگی، ارزیابی آزمایشگاهی و سنجش مواد، اعتیاد و مسائل
اجتماعی، اعتیاد و مسائل قانونی، روان درمانی های اعتیاد، اعتیاد در کودکان
و نوجوانان، ژنتیک و اپی ژنتیک، اعتیاد در زنان، ابعاد شناختی اعتیاد،
بیولوژی اعتیاد، رفتارهای اعتیادی، کاهش آسیب، سیاست‌ها و برنامه‌ها در
کاهش تقاضا را از دیگر موضوعات برشمرد.
مهمترین روش‌های نوین مقابله با اعتیاد باید متکی بر نقش اجتماعی باشد
علی
ربیعی، وزیر کار و تعاون و رفاه اجتماعی با بیان اینکه نا آرامی‌های روانی
را باید ساماندهی کنیم، ادامه می‌دهد: «آیا فقط با متادون درمانی می‌توان
به مقابله اعتیاد رفت؟ این در حالی است که گفت‌وگوهای اجتماعی و غلبه ذهنی
معتاد بر اعتیاد باید در دستور کار روش‌های مقابله با اعتیاد قرار گیرد.
مطالعات نشان می‌دهد که مهم ترین روش‌های نوین مقابله با اعتیاد باید متکی
بر نقش اجتماعی باشد؛ به طور مثال گروه معتادانی که بین آنان، گفت و گو
بوده است ، بیشترین بهبودیافتگان را داشته‌اند.»
وی
فقر، حاشیه‌نشینی و بیکاری را از عوامل اصلی و در عین حال کلاسیک اعتیاد
عنوان کرده و میگوید: «امروزه دلایل دیگری مانند تنهایی‌های ناشی از
تحولات ساختاری عمیق اجتماعی، تغییرات نگرشی، شکاف‌های ناشی از به هم خوردن
سنت‌های خانواده در برآوردن نیازهای روحی فرزندان و سبک‌های تعامل اجتماعی
در بروز اعتیاد نقش دارند. مسئله اینجاست که دانش ما برای پیشگیری و کاستن
اعتیاد تا چه حد است و چقدر برای مقابله با آن آمادگی داریم.» وزیر رفاه
ادامه می‌دهد: «متاسفانه در زمان حاضر روش‌های مقابله با اعتیاد در کشور با
علت‌ها متناسب نیست؛ اینجا می‌خواهم «خود انتقادی» کنم و حتما باید این
علت اعتیاد را بشناسیم تا بتوانیم آن را درمان کنیم. لازم است که نهادهای
اجتماعی مناسب برای مقابله با اعتیاد، ایجاد کنیم و باید راهکارهای مختلف
کاهش آسیب اعتیاد اعم از پزشکی و اجتماعی را به‌کار گیریم. متاسفانه امروز
سازمان‌های مختلف نمی‌توانند از روش‌های علمی برای مقابله با اعتیاد
استفاده کنند؛ ضمن اینکه برای مقابله با اعتیاد باید از استراتژی‌های
ترکیبی استفاده کنیم.» وی با تاکید بر ایجاد مراکز ثبت دانش و تجارب اعتیاد
و جمع آوری مطالعات نظری، به این نکته هم اشاره کرد که مهمترین مسئله در
اعتیاد قبل از فرد معتاد، افراد در معرض اعتیاد هستند و ادامه می‌دهد:
«امروز با تغییر الگوی مصرف و زنانه شدن اعتیاد روبرو هستیم؛ آگاهی بخشی
مداوم در خصوص اعتیاد زنان باید مدنظر قرار گیرد. موانع فرهنگی و اجتماعی
موجب می شود که زنان اعتیاد خود را پنهان کنند و خدمات بازتوانی اعتیاد ما
مردانه هستند درحالی‌که زنان در مقابل اعتیاد آسیب پذیرتر هستند. اعتیاد
کودکان را در اولویت کارهای خود قرار داده‌ایم ؛ باید منابع و دانش خود را
بین کودکان درگیر اعتیاد ببریم.»
استقرار 5 هزار تیم اجتماع محور در 5 هزار محله
انوشیروان
محسنی بندپی، رئیس سازمان بهزیستی کشور میگوید: «7500 نفر از بهبود
یافتگان اعتیاد در سال گذشته در مراکز فنی و حرفه ای برای اشتغال آموزش
دیدند.امسال هدف گذاری کرده‌ایم که دو برابر این رقم را مورد آموزش قرار
دهیم.90 درصد از کارهای خود از جمله حرفه آموزی معتادان را برون سپاری
کرده‌ایم و در این بین از همه افرادی که دانش لازم را دارند بهره برده‌ایم
.»
رئیس
سازمان بهزیستی کشورمی‌گوید: «نابسامانی‌های خانوادگی و فروپاشی کانون گرم
خانواده از پیامدهای اعتیاد است. بسیاری از جرائم خرد را می‌توان به
اعتیاد انتساب داد.»
محسنی
بندپی با تاکید بر مقابله همه‌جانبه و علمی با اعتیاد ادامه می‌دهد: « طی
سالهای گذشته راه‌های مختلفی را به‌کار گرفتیم، تا با اعتیاد مبارزه همه
جانبه داشته باشیم، اما اگر بررسی علمی داشته باشیم، نشان می‌دهد که آنگونه
که انتظار می‌رفت، در مقابله با اعتیاد موفق نبودیم و این واقعیت تلخی است
که باید بپذیریم. در مبارزه علمی و همه جانبه با اعتیاد ضعف‌هایی داشتیم،
چراکه این مقابله متکی بر اقدامات پزشکی بود و در مدل‌های اجتماعی مقابله
با اعتیاد خود ، ضعف و نابسامانی داشتیم.» محسنی بندپی میگوید: « باید از
ظرفیت علم اجتماعی و روانی برای مقابله با اعتیاد کمک بگیریم و در کنار
چرخه پیشگیری، درمان و کاهش آسیب باید توانمندسازی و اجتماع‌پذیری معتادان
بهبودیافته را نیز داشته باشیم. در فرآیند اعتیاد به‌طورناگهانی با تغییر
طیف گرایش مصرف مواد صنعتی به جای سنتی، افزایش زنان معتاد و کاهش سن
اعتیاد زنان نسبت به مردان مواجه شدیم و معتاد شدن زنان باردار و تولد
کودکان معتاد شرایطی را ایجاد کرد که نگاه منطقی تر و کارشناسانه تری را در
مقابله با اعتیاد به‌کار گیریم.» رئیس سازمان بهزیستی کشور میگوید: «
مهمترین استراتژی ما در اعتیاد، پیشگیری است چراکه جمعیت زیادی را تحت
پوشش قرار خواهد داد؛ استقرار پنج هزار تیم اجتماع محور در پنج هزار محله
از جمله برنامه های پیشگیرانه اعتیاد این سازمان است. همچنین برنامه‌های
پیشگیرانه در محیط‌های عمومی مانند مهدکودک‌ها و محیط‌های کارگری و
راه‌اندازی کارزار رسانه‌ای و راه‌اندازی خط ملی اعتیاد، حاکی از مهم بودن
مسئله پیشگیری اعتیاد برای ما است. در مقوله درمان نیز یک سال صدور مجوز
مراکز ترک اعتیاد را متوقف و پروتکل های آن را بازنگری کردیم و اکنون نیز
خود را موظف به نظارت‌های مشاوره‌ای و حمایتی -نه نظارت مچ گیرانه –
می‌دانیم و از همه شرکای اجتماعی دعوت می کنیم تا آخرین دستاوردهای علمی
خود را در بحث درمان به‌کار گیرند.» رئیس سازمان بهزیستی کشور میگوید: «
قانون‌گذار ما را موظف کرده تا 5 درصد اعتبارات خود را چرخه بازگرداندن
معتادان به اجتماع اختصاص دهیم، اما ما در سال گذشته بیش از 10 درصد و
امسال 15 درصد اعتبارات خود را به این کار اختصاص دادیم.»
معتاد بیمار است، نه مجرم!
رضا
ملک‌زاده، معاون تحقیقات وزارت بهداشت میگوید: « مطالعات انجام شده در ۱۵
سال گذشته در ایران ثابت کرده که تریاک در ابتلا به برخی از سرطان ها نقش
اساسی دارد. تلاش زیادی شده است تا سازمان جهانی بهداشت، تریاک را مانند
سیگار به عنوان عامل سرطان‌زا اعلام کند، این کار در دستور این سازمان قرار
دارد. امیدواریم که در یک سال آینده این اتفاق مهم بیفتد و تریاک هم به
عنوان یک عامل سرطان زا و بیماری‌زا شناخته شود.» ملک زاده همچنین با اشاره
به اینکه تحقیقات در حوزه اعتیاد مورد غفلت قرار گرفته است، حجم تحقیقات
علمی در مورد شناخت علل و پیدا کردن داروها برای پیشگیری و درمان را اندک
دانسته و میگوید: «در سالهای اخیر مطالعاتی در کشور در این زمینه انجام
شده است که امیدواریم با سرعت بیشتری ادامه یابد. بر لزوم تغییر نگاه
مجرمانه به فرد معتاد تاکید دارم. معتاد یک بیمار است و همانند سایر
بیماری‌ها باید درمان شود.» وی به اجرای طرح کوهورت گلستان اشاره کرده و
میگوید: «این طرح مطالعاتی حدود ۱۵ سال در بخشی از استان گلستان با همکاری
مراکز علمی و دانشگاهی برجسته انجام شده است. کوهورت گلستان با جمعیتی ۵۰
هزار نفری افراد بالای ۴۰ سال در ۳۳۶ روستا و ۳ شهر اجرا در آمده است و
براساس آن مشخص شده که تریاک در بروز برخی از سرطان ها نقش اساسی دارد. ۱۷
درصد این جمعیت مصرف‌کننده مستمر تریاک بودند. این مطالعه نشان داده است که
تریاک نقش مهمی در مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی، سرطان و گوارش دارد.
عوارض تریاک به مراتب بیشتر از عوارض سیگار است، امکان سیروز کبدی در افراد
تریاکی ۳ برابر بیشتر از سایرین است.»
وی اعتیاد را مشکل بزرگ اغلب جوامع
عنوان کرده و میگوید: «بسیاری از کشورها با این بیماری خانمان سوز دست و
پنجه نرم می کنند و باید راهکار علمی برای مقابله با آن ارائه شود. مهمترین
دوران برای پیشگیری از اعتیاد، کودکی و نوجوانی است و در این دوران باید
اقدامات لازم پیشگیرانه انجام گیرد.» وی در گفت‌وگو با سپید میگوید: « در
موضوع اعتیاد تحقیقات اندکی انجام شده است. در سالهای اخیر این موضوع در
دستور کار قرار گرفته و اعتیاد را بیماری تلقی می‌کنند. برنامه های
تحقیقاتی خوبی در حوزه اعتیاد در کشور شروع شده است. که تاکید آنها روی ترک
اعتیاد است، لیکن افرادی که ترک می‌کنند، ممکن است دوباره به سمت اعتیاد
برگردند. مطالعه مشترکی بین ایران و سازمان بهداشت جهانی و آمریکا و اروپا
درحال انجام است، مبنی براینکه چرا افراد معتاد می‌شوند؟ افرادی که سمت
اعتیاد می‌روند، متفاوت هستند. ویژگی‌های فردی در این زمینه دخیل است.
امیدواریم این مطالعه در ایران طی سه سال آینده به نتیجه برسد. بودجه‌های
تحقیقاتی در کشور ناچیز است. هیچ وقت از مجلس و دولت پولی برای تحقیقات
نگرفتیم.»
