» عمومی
شفا آنلاین>اجتماعی> درست است که چشم‌های همه ما امروز به دیدن صحنه‌های اعتیاد عادت کرده و روزی نیست که عکس و فیلم مردو زنی که موادمخدر به دست در گوشه‌ای از کوچه و خیابان چمباتمه زده‌اند را یا از تلویزیون یا در سایر رسانه‌ها نبینیم، اما دیدن اعتیاد یک کودک موضوع زجرآوری است.
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید دخترک یا پسرکی که ناخواسته و به
دلایل متعدد در دام اعتیاد افتاده و با سن کمش هم درد افیون را می‌شناسد و
هم نشئگی و خماری را با گوشت و پوست‌اش تجربه کرده است. چراکه این روزها
اعتیاد پدیده ارثی شده است. آسیبی که از جان مادر یا پدر به تن کودک
می‌افتد و اشک در می‌آورد اگر بخواهد تن نحیف‌اش را ترک کند. در ادامه
گزارشی را می‌خوانید که در روزنامه نوآوران منتشر شده و این مساله را از
ابعاد گوناگونی بررسی کرده است.کودکان درگیر اعتیاد ناخواسته
بدون شک، اعتیاد کودکان یکی از واقعیت‌های دل‌خراش و جبران‌ناپذیر جامعه امروز است. در همین راستا همه سازمان‌های مسئول باید برای درمان کودکان معتاد به مسئولیت‌هایشان عمل کنند تا آینده این کودکان به خطر نیفتد. مسئولان باید به سمتی بروند که به مادرانی که قرار است فرزندان معتاد به دنیا بیاورند، خدمات ارائه بدهند نه اینکه فضا را به سمتی ببرند که آن‌ها از مراجعه به مراکز درمانی ترس داشته باشند.
عباس دیلمی‌زاده، کار‌شناس مواد مخدر، با اشاره به اینکه شیوه اعتیاد کودک و نوزاد متفاوت است می‌گوید: «نوزاد زمانی به اعتیاد دچار می‌شود که مادر مصرف‌کننده است و در رحم مادر دچار عوارض ناشی از مصرف مواد مخدر و درنهایت به اعتیاد دچار می‌شود. اما در کودک این شرایط متفاوت است و شامل افراد زیر ۱۸ سال می‌شود که چند حالت دارد؛ در حالت اول کودک از مادر مصرف‌کننده متولد و در زمان نوزادی به دلیل تغذیه از شیر مادر یا در اختیارگذاشتن مواد مخدر از سوی خانواده دچار اعتیاد شده است. در حالت دوم ممکن است کودک به دلیل حضور در خانواده‌ای که مصرف‌کننده است، گرفتار اعتیاد شود.»
دیلمی‌زاده در مورد علت اعتیاد در کودکان و نوزادان به خانواده‌های آن‌ها اشاره و در این خصوص اظهار می‌کند: «طبق یافته‌های موجود اکثریت و غالب کودکان معتاد کسانی هستند که یک یا چند عضو خانواده آن‌ها مثل پدر، مادر یا دیگر اعضای خانواده دچار اعتیاد هستند و کودک نیز در خیلی از موارد ناخواسته وارد این جریان شده و به مواد مخدر آلوده می‌شود. علاوه بر این ممکن است کودک در باندهایی قرار بگیرد که او را به سمت اعتیاد هدایت و از او بهره‌برداری کنند. یکی دیگر از مواردی که می‌تواند علت اعتیاد کودک به مواد مخدر باشد، کنجکاوی وی به تعامل با افراد مختلف و متفاوت با همسالانش است. همچنین محیطی که کودک در آن رشد می‌کند از مواردی است که می‌تواند زمینه‌ساز اعتیاد باشد.»
در همین راستا پرویز افشار، سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر عنوان کرده است که آمار مستندی در خصوص ولادت نوزادان از زنان معتاد وجود ندارد، با این حال گرچه در مورد نوزادان معتاد مسئولیت قانونی برای ستاد مبارزه با مواد مخدر تعریف نشده و رسیدگی به این موضوع در حیطه وظایف وزارت بهداشت است، ولی نسبت به این موضوع حساسیت‌های زیادی وجود دارد.
مشارکت همه جانبه همچنان راهکار اصلی
«برای ساماندهی و رسیدگی به کودکان معتاد چند دستگاه باید با هم همکاری کنند تا بتوان این معضل اجتماعی را به حداقل رساند و کودکان بتوانند در محیطی سالم و دور از هرگونه آسیب زندگی کنند. اما در این میان نقش سازمان های مردم نهاد از همه مهم تر است.» این موضوع مهم را افشار، سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در حالی عنوان می کند که معتقد است: «فعالیت این سازمان‌ها چه در حوزه اعتیاد و چه در حوزه کودکان اثربخشی بالایی دارند. اما سازمان های دیگری که حضورشان برای رسیدگی به این کودکان اهمیت زیادی دارد، سازمان بهزیستی و وزارت بهداشت هستند که با تعامل با یکدیگر می‌توانند معضل اعتیاد نوزادان را به صورت ریشه‌ای حل کنند.» به گفته وی، علاوه بر این دو دستگاه، آموزش و پرورش نیز نقش مهمی در کم‌رنگ کردن این مشکل دارد و می‌تواند با فراهم کردن بستر لازم برای این کودکان، آن‌ها را از دامی که در آن گرفتار شده‌اند، نجات دهد. نکته قابل توجه این است که تمامی این دستگاه‌ها زیر نظر برنامه‌های سیاست‌گذاری ستاد مبارزه با مواد مخدر می‌تواند اثربخش باشد.
وی با اشاره به اهمیت کار برای کودکان و نوزادان معتاد تصریح می‌کند: «با توجه به اینکه کار برای کودکان معتاد از ظرافت ویژه‌ای برخوردار است، نباید خیلی سریع و هیجانی عمل کرد؛ زیرا هیجانی عمل کردن در این مورد نمی‌تواند کارآمد باشد و مهم‌ترین نکته در این خصوص کار کار‌شناسی و علمی است. پس باید توجه داشته باشیم که در این مورد به‌خصوص کودکان و نوزادان معتاد، کارهای علمی و کار‌شناسی را فدای کار هیجانی نکنیم.»
تولد ۷۳۰ نوزاد معتاد در سال
فاطمه دانشور، فعال حقوق کودک و رئیس کمیسیون اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، از تولد روزانه دو نوزاد معتاد در ایران خبر می‌دهد. تولد روزانه دو کودک معتاد یعنی ۷۳۰ نوزاد در سال. از این تعداد حدود ۵۰ درصد در خوش‌بینانه‌ترین حالت به ۷ سالگی نمی‌رسند و از ۵۰ درصد باقی مانده هم ۳۰ درصد به ۱۲ سالگی نمی‌رسند و ۲۰ درصد آخر هم، معتاد از دنیا می‌روند. البته کار‌شناسان معتقدند کمتر از ۱۰ درصد این نوزادان در ایران مورد درمان قرار می‌گیرند و اعتیاد آن‌ها برطرف می‌شود اما به دلیل محیط خانواده و برخی مسائل دیگر نیمی از آن‌ها دوباره به مواد مخدر برمی‌گردند.
وی با اشاره به بیماری‌هایی که گریبان‌گیر معتادان می‌شود، تصریح می‌کند: «بیماری‌هایی مانند «HIV» و هپاتیت و دیگر بیماری‌های عفونی خطرناک، بیماری‌هایی است که بین افراد معتاد به‌ویژه معتادان تزریقی بسیار شایع است. حال اینکه یک مرد معتاد که به دلیل تزریق مشترک به یکی از بیماری‌های عفونی خطرناک مبتلا شده و امکان شناسایی آن‌هم وجود ندارد، ریسک ابتلای همسر و نوزاد را بالا‌تر می‌برد. حال اگر مادر مبتلا به این موضوع باشد ریسک آن ۳ تا ۵ برابر بیشتر می‌شود. در حقیقت اگر یک مادر سوءمصرف مواد مخدر داشته باشد به‌طور حتم نوزاد معتاد به دنیا می‌آید و اگر به «اچ آی وی» مبتلا باشد بیش از ۸۰ درصد امکان بیمار متولد شدن جنین وجود دارد. در این میان، نوزاد باید یک عمر زجر و بیماری را تحمل کند. تازه اگر مورد حمایت قرار بگیرد و اگر چنین اتفاقی نیفتد، به طور حتم کودک ۷ سالگی خود را نمی‌بیند.»
باید در نظر داشت که اعتیاد مادران باردار موجب اختلال در رشد و کاهش سیستم ایمنی بدن جنین می‌شود. زیرا مواد مخدری که مادران باردار استعمال می‌کنند از طریق جفت به جنین منتقل می‌شود و این امر موجب بروز کاهش روند رشد جنین و بروز بیماری‌های گوارشی و تنفسی در نوزاد می‌شود. به گفته دانشور در نوزادان تازه متولد شده از مادران معتاد، علائم مسمومیت با مواد مخدر و نشانه‌های ترک مانند آبریزش بینی، عطسه، خمیازه، تشنج، پرش‌های عضلانی مشاهده می‌شود. همین علائم اگر مورد کنترل پزشک قرار نگیرد می‌تواند موجب ایجاد تشنج‌های شدید و مرگ ۵ درصد نوزادان تازه متولد شده از مادران معتاد شود.
مشکلات نوزادان خمار تنها اعتیاد نیست
باتوجه به معضل اجتناب‌ناپذیر اعتیاد که گریبان‌گیر کودکان و نوزادان در جامعه است، باید توجه داشته باشیم که تمام مشکلات آن‌ها به اعتیاد ختم نمی‌شود. غالب این بچه‌ها دچار مشکلات بدسرپرستی یا مشکلات خانوادگی هستند. علاوه بر این به خاطر جو نامناسبی که بر خانواده‌های این کودکان حاکم است، شاهد فرار کردن آن‌ها از خانه و ترک خانواده هستیم.
همچنین بسیاری از این کودکان به دلیل درگیری با اعتیاد و همچنین مشکلات اقتصادی ترک تحصیل می‌کنند و به کار روی می‌آورند. از آنجایی که سن این کودکان برای کار کردن بسیار پایین است، کودک کار محسوب می‌شوند و ساعات زیاد کار آن‌ها با میزان حداقلی از حقوق پرداخت می‌شود و برای کار از این کودکان سوءاستفاده می‌شود. در چنین شرایطی لازم است مسئولان دست‌به‌کار شوند و میزان تولد نوزادان معتاد، به خطر افتادن سلامت روانی و جسمی جامعه، مواجه شدن سلامت جامعه با بیماری‌های قشر معتادان خیابانی همچون ایدز و هپاتیت، خدشه‌دار شدن امنیت روانی جامعه و از هم پاشیده شدن بسیاری از خانواده‌ها و معضلاتی از این دست را به حداقل برسانند. این کودکان مانند تمام همسن‌وسالان خود حق زندگی دارند و آرزو دارند آغوش پدر و مادرشان امنیت آن‌ها را تامین کند، نه خماریشان را.
مطالب مرتبط
نظرشما
آخرین اخبار