به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید رئیس سازمان بسیج‌مستضعفین دیروز با
این عبارات به تلاش‌های دولت روحانی برای امضای قرارداد خرید هواپیماهای
بویینگ واکنش نشان داد و در عباراتی کم‌سابقه گفت: «درحالیکه در مقابل
کوچکترین مسئله سیاسی واکنش نشان می‌دهیم، در مقابل مسائل اقتصادی «بی‌رگ»
هستیم، مثلا قراردادهای نفتی یا خرید هواپیماهای بویینگ توسط دولت همگی
فاجعه هستند، اما غیرتمان به جوش نمی‌آید.»وی با اشاره به اینکه « بعضی اتفاقات دارد می‌افتد که همه سکوت کرده‌اند، در حالی که در برابر مسائل سیاسی تمامی مسئولان، صاحبنظران و حتی مردم عام واکنش نشان می‌دهند»، مدعی شد: «درباره همین قراردادهای نفتی که فاجعه و نوعی استعمار جدید است، چرا غیرتمان به جوش نمی‌آید و چیزی نمی‌گوییم؟» نقدی همچنین به خرید هواپیماهای بوئینگ پهن‌پیکر اشاره کرد و گفت: «می‌خواهند ۲۵ میلیارد دلار بدهند و چندین هواپیما بخرند که یک عده وقتی می‌خواهند لم بدهند کمی شیک‌تر باشد. چرا به دنبال خرید چندین هواپیماهای لوکس یک‌بانده دورپرواز با ظرفیت ۶۰۰ مسافر با هزینه ۲۵ میلیارد دلار هستید؛ ولی دائما اظهار می‌دارید پول نداریم. اگر پول ندارید پس چرا در این موقعیت هواپیما می‌خرید؟
اگر پول دارید با هزینه دو میلیارد تومان برای هر صنعت می‌توان همه صنایع راکد را نجات داده و برای جوانان بیکار شغل ایجاد کرد.» نقدی در ادامه حملات خود به دولت بدون آنکه توضیح دهد خرید این هواپیماها از طریق فاینانس صورت می‌گیرد و تعهدات مالی اندکی برای ایران در بر دارد، مدعی شد: «۱۰ سال است که پیشنهاد ساخت هواپیما توام با انتقال فناوری ساخت با رقم پنج میلیارد دلار روی میز صنعت هوایی کشور معطل مانده، به جای اینکه هواپیما بسازیم و صادر کنیم به دنبال خرید هواپیماهای بزرگ هستیم که اگر یکی از قطعات آن خراب شود و نتوانیم تهیه کنیم، تمامی‌شان زمین‌گیر می‌شوند، درحالیکه اگر ماهی یک صنعت را در هر شهر راه بیندازیم هزاران نفر سرکار رفته و مشکلات اقتصادی‌مان مرتفع خواهد شد.»
فشار کنگره آمریکا به قرارداد
این
درحالی است که روزنامه نیویورک‌تایمز در مقاله‌ای هشدارآمیز درباره فشارها
بر قراردادهای فروش هواپیما به ایران نوشت: «قراردادهای ایران برای خرید
بیش از 200 هواپیما از بویینگ و ایرباس که مهم‌ترین دستاورد تجاری توافق
هسته‌ای محسوب می‌شود، با تاخیرهایی روبه‌رو است که می‌تواند این قراردادها
را تنزل دهد یا حتی در معرض فروپاشی قرار دهد.» در این مقاله آمده است:
«برخلاف مفاد مندرج در توافق هسته‌ای که اجازه انجام چنین معاملاتی را
می‌دهد، قانونی که در 17 ژوییه توسط مجلس نمایندگان آمریکا به تصویب رسید،
اساسا این توافق‌های چند میلیارد دلاری را با مانع روبه‌رو خواهد کرد. با
اینکه انتظار می‌رود اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا آن قانون را وتو کند؛ اما
این اقدام زمان تحویل این هواپیما را طولانی‌تر کرده که بسیار باعث ناراحتی
مقامات ایرانی شده است.»
نیویورک‌تایمز دراین‌باره به نقل از فرهاد علوی،
یکی از مدیران گروه حقوقی آکریویس (شرکتی در واشنگتن که در تبعیت از
تحریم‌ها تخصص دارد)، نوشت: «من انتظار این موضوع را نداشتم؛ اما شگفت‌زده
هم نشدم. این اقدام با تلاش‌های پیشین کنگره در تضعیف توافق هسته‌ای مطابقت
دارد.» پیش از این، دنیس مویلنبرگ، مدیر اجرایی شرکت بویینگ هشدار داده
بود که اگر شرکتش نتواند طبق یادداشت توافق ماه ژوئن به ایران‌ایر هواپیما
بفروشد، پس هیچ شرکت دیگری هم نباید این کار را انجام دهد. این اظهارات
مدیر اجرایی بویینگ به توافق ایرباس اشاره داشت که زمانی که حسن روحانی از
فرانسه دیدار کرد؛ با سروصدای زیاد این توافق علنی شد.
به نوشته
نیویورک‌تایمز، «برای ایران تامین بودجه از طرف بانک‌های خارجی که هنوز از
انجام تجارت با ایران طفره می‌روند دشوار است. کاهش قیمت نفت، عمده‌ترین
صادرات ایران، به این موضوع کمکی نمی‌کند.» در ادامه این مقاله به این نکته
اشاره شده که «تردید در وضعیت ریاست‌جمهوری در ایران و ایالات‌متحده
تردیدهای بیشتری را به وجود آورده است.» نیویورک‌تایمز توضیح داده: «با
توجه به اینکه کمتر از یک سال به انتخابات ریاست‌جمهوری ایران مانده، حسن
روحانی، رئیس‌جمهور میانه‌رو، که پایان دادن به تحریم‌های مرتبط هسته‌ای را
در سال 2013 در اولویت خود قرار داد، اکنون با برملا شدن حقوق‌های بالای
دولتی روبه‌رو شده که می‌تواند امیدهایش برای دور دوم را از بین ببرد.
همچنین ایران محتاطانه احتمال پیروزی دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواه
ریاست‌جمهوری آمریکا را که انتقاداتش از توافق هسته‌ای مشهور است بررسی
می‌کند. اینکه او ممکن است از توافق هسته‌ای کنار بکشد، مبهم است.»
تحلیل‌گران
صنعتی می‌گویند شرکت‌های لیزینگ ممکن است در حالتی که ایران توافق هسته‌ای
را نقض کند یا از هواپیما برای مقاصدی غیر از حمل‌ونقل غیرنظامی استفاده
کند، با مشکلاتی برای بازگرداندن این هواپیماها رو به رو شوند. حتی تحت
نظام جدید لغو تحریم‌ها هم بویینگ و هم ایرباس به مجوز دفتر کنترل
دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا برای فروش هواپیما به ایران نیاز
دارند. بویینگ و ایرباس هر دو مکررا اعلام کرده‌اند که منتظر مجوزها هستند
و بدون آنها نمی‌توانند اقدامی کنند. مقامات خزانه‌داری از اظهارنظر
درباره اینکه چه زمانی ممکن است این مجوزها صادر شوند، خودداری کرده است.
بویینگ اتهامات برخی از منتقدان کنگره‌ای مبنی بر اینکه اشتیاق این شرکت
برای فروش هواپیما به کشور دشمن با آمریکا نامعقول است را رد کرده است.
هواپیماها بخشی از قرارداد ایران و 1+5
تیم
نیل، سخنگوی شرکت بویینگ، به نیویورک تایمز گفت: «آنچه ما به ایرانی‌ها
گفتیم این است که دولت آمریکا و پنج کشور دیگر در این توافق با ایران
مذاکره کرده‌اند که هواپیماها بخشی از این مذاکرات بوده است.» او همچنین
گفت بویینگ حاضر نیست از هیچ‌یک از فرصت‌هایی که به ایرباس در زمینه ایران
داده می‌شود، چشم بپوشد. مقام‌های هواپیمایی ایران گفته‌اند ایران به ۵۰۰
هواپیما نیاز دارد. نیل تاکید کرد: «اگر ایرباس قادر به توافق با ایران
باشد و ما قادر به توافق نباشیم، در صورتی که ایران در مسیر مستقیم و باریک
خود باقی بماند و میانه‌روها نیز از نظر سیاسی مجددا چیره شوند و بازار
نیز در سال‌های پیش رو گسترش یابد، ایرباس به‌تنهایی صاحب بازار ایران
خواهد شد.»
