پایش آب و الکترولیت‌ها در بیماری مزمن کلیوی

  به گزارش شفا آنلاین، صرف‌نظر از دلیل اولیه‌ای که منجر به بستری بیمار شده است، مبتلایان به بیماری مزمن کلیوی در معرض خطر مشکلاتی نظیر احتقان وریدی، اختلال عملکرد سمپاتیک، برهم خوردن تعادل سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون و اختلال محور هیپوفیز-هیپوتالاموس هستند. تجمع و افزایش مایعات در اوایل بیماری رخ می‌دهد و نقش مهمی در پیشرفت علائم، به‌خصوص آن گروه از علائم که مرتبط با بیماری قلبی-عروقی هستند، دارد.

       در بیماری‌های مزمن کلیوی که با خطر بالای آسیب حاد کلیوی همراه هستند، مهم است که پرفیوژن کلیوی به میزان کافی باقی بماند و وضعیت همودینامیک بیمار پایدار باشد. هر گاه که ارزیابی وضعیت آب و الکترولیت ممکن نیست، فشار ورید مرکزی اندازه‌گیری می‌شود. اگر حجم مایعات داخل عروقی اندک است، جبران مایعات با کمک محلول‌های ایزوتونیک مانند نرمال سالین توصیه می‌شود. اگر باز هم فشارخون بیمار پایین بود، تنگ‌کننده‌های عروقی را می‌توان برای رساندن فشارخون به بالای 65 میلی‌متر جیوه تجویز کرد.

       آنمی یکی از شایع‌ترین عوارض در مبتلایان به بیماری مزمن کلیوی است که ممکن است در نتیجه از دست دادن خون یا اختلال در تولید گلبول‌های خونی ایجاد شده باشد. آنمی در بیماران بالای 15 سال به سطح هموگلوبین کمتر از 13 گرم در دسی لیتر در مردان و هموگلوبین زیر 12 گرم در دسی لیتر در زنان اطلاق می‌شود. در بررسی آنمی در مبتلایان به بیماری مزمن کلیوی، سایر ایندکس‌های خونی، سطح سرمی فریتین، ویتامین B12 و سطح فولات نیز باید ارزیابی شوند. اثربخش‌ترین داروها در درمان آنمی ناشی از بیماری مزمن کلیوی، داروهای جایگزین‌کننده آهن و داروهای محرک خون‌سازی(ESAs) هستند. برای جبران کمبود آهن، داروهای خوراکی و تزریقی موجودند؛ هرچند که درمان‌های وریدی ارجح هستند.

       شایع‌ترین اختلالات الکترولیتی در بیماران مزمن کلیوی عبارتند از ‌هایپرکالمی، هایپرفسفاتمی، هایپرمگنزیمی، هایپرناترمی یا‌هایپوناترمی و اسیدوز متابولیک. مبتلایان به اختلال عملکرد کلیوی بیشتر از سایر افراد به تغییر سدیم و حجم مایعات حساس هستند. بیشتر بیماران با بیماری کلیوی مزمن پایدار، سدیم و مایعات بیشتری حفظ می‌کنند که چنین وضعیتی به افزایش حجم مایع خارج سلولی می‌انجامد اما معمولا بیماران بدون علامت باقی می‌مانند. سطح پتاسیم به‌دلیل اثرات قلبی آن باید به دقت مانیتور شود. علاوه بر این، مهارکننده‌هایACE و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین می‌توانند به افزایش پتاسیم کمک کنند.

بنابراین احتیاط در مورد این بیماران ضروری است. سطح پتاسیم بیشتر از 5/6 میلی اکی والان در لیتر، یا کمتر از 5/6 میلی اکی والان در لیتر همراه با تغییرات ECG، هیپرکالمی شدید هستند. در بیماران بدون تغییرات ECG، انسولین رگولار، دکستروز، و کایگزالات (Kayexalate) باید برای کاهش پتاسیم در نظر گرفته شود. اگر تغییراتECG وجود داشته باشد، گلوکونات کلسیم و دیالیز در موقعیت‌های اورژانس مورد نیاز است. از آنجا که فسفات فیلتر شده در بیماری مزمن کلیوی کاهش می‌یابد، هیپرفسفاتمی به‌طور معمول در طول زمان مشاهده می‌شود. توصیه می‌شود که فسفر سرم در محدوده طبیعی 3 تا 5/4 میلی‌گرم در دسی لیتر به منظور کاهش عوارض و خطر مرگ و میر حفظ شود.سپید