کمبود بودجه 7 هزار میلیارد تومانی وزارت بهداشت/هاشمی مدیران ناکارآمد را برکنار کند/70 درصد مشکلات حوزه سلامت مدیریتی است

به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید با بازگشایی مجدد مجلس در سال جدید، تصویب بودجه کامل سال 95 در نوبت‌های صبح و بعدازظهر در دستور کار نمایندگان مردم قرار گرفت و همچنان ادامه دارد. برای آگاهی پیدا کردن از آنچه این روزها در خانه ملت می‌گذرد، با رسول خضری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی به گفت‌وگو نشستیم.

 این روزها مجلس در التهاب تصویب بودجه سال جاری است. از تصمیماتی که برای منابع مالی نظام سلامت گرفته می‌شود چه خبر؟
       همان‌طور که می‌دانید در شرایطی که بودجه دستگاه‌های اجرایی به طور متوسط به میزان 2/8 درصد افزایش پیدا کرده، بودجه وزارت بهداشت فقط 5/7 درصد افزایش داشته و این یعنی حتی به اندازه بقیه حوزه‌ها هم رشد نداشته است. از طرفی با رشد 12 درصدی بودجه بیمه‌ها مواجه هستیم که این هم اصلا با پیش‌بینی‌ها و نظرات کارشناسی همخوانی ندارد و بسیار کم است. شاید بتوان گفت تنها بخشی که به بودجه وزارت بهداشت اضافه شده است، مربوط به عوارض دخانیات است که آن هم در صحن علنی رای نیاورد، ولی خوشبختانه ارجاع آن به کمیسیون رای آورد.

سال گذشته شاهد مشکلات عدیده‌ای بودیم که بین وزارت بهداشت و مجموعه بیمارستان‌های دولتی با بیمه‌ها وجود داشت. به نظر می‌رسد با رشد اندکی که بودجه بیمه‌ها داشته‌اند، نه تنها مشکلات حل نخواهد شد، بلکه احتمالا شاهد انباشت مطالبات مراکز درمانی از بیمه‌ها هم خواهیم بود.
       حرف شما درست است. قطعا این رشد بودجه برای بیمه‌ها کافی نیست. پیش‌بینی خود من تا پیش از ارائه لایحه بودجه این بود که بودجه بیمه‌ها حداقل 18 تا 20 درصد افزایش پیدا خواهد کرد. وقتی که این رقم را مشاهده کردم، واقعا تاسف خوردم.

نظر کلی مجلس در ارتباط با کسری بودجه‌ بیمه‌ها و لزوم رشد آن چیست و آیا اراده‌ای برای حل این مشکلات وجود دارد؟
       مجلس کاملا از این مشکلات آگاه است. ولی متاسفانه میزان تاثیر ریالی و اعتباری که مجلس می‌تواند در کلان بودجه داشته باشد، بیش از 3 تا 5 درصد نیست. پس لازم است که دولت به شکلی اعتبارات را افزایش دهد که متناسب باشد. بودجه‌نویسی کار دولت است و متاسفانه قانون بودجه ما همان قانون سال 54 است. یعنی هنوز همان سیستم بودجه‌نویسی و بودجه‌ریزی مبتنی بر قوانین و مقررات سال 54 را ادامه می‌دهیم. اساسا بودجه دوقسمت دارد. قسمت احکام و تبصره‌ها و قسمت ردیف‌ها. در قسمت احکام و تبصره‌ها مجلس می‌تواند دخالت کند. می‌تواند بعضی از احکام را دائمی کند، بعضی‌ها را تغییر دهد، بعضی‌ها را اصلاح کند و بعضی‌ها را حذف کند. اما در مورد ردیف‌ها این اختیار را ندارد. در مورد ردیف‌ها فقط می‌تواند به دولت پیشنهاد بدهد تا دولت تغییر دهد و مجلس آن را تصویب کند. بحث منابع که برای شما سوال ایجاد کرده است، در همین ارتباط است. درواقع مجلس درخصوص منابع مالی بودجه، بیشتر از 5 درصد نمی‌تواند اثرگذار باشد و سازوکارهای قانونی این اجازه را به مجلس نمی‌دهد.

به نظر شما چرا خود دولت رشد مناسب را برای حوزه‌هایی مثل بیمه درنظر نمی‌گیرد؟
       اولین مشکل ما در بحث بودجه این است که دولت همچنان بر اساس همان قوانین و مقررات بودجه‌نویسی و بودجه‌ریزی قبل از انقلاب یعنی سال 54 بودجه نویسی می‌کند. دوم اینکه لایحه بودجه صرفا یک سند مالی صرف نیست که ما بگوییم فقط هزینه‌ها و درآمدها است، ‌بلکه بودجه یک سند مالی کاملا جهت‌دار است که در مسیر اجرای قوانین و مقررات و اسناد بالادستی باید پیش برود. باید ما بتوانیم مواد و مواردی که در برنامه پنج‌ساله توسعه، در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری، درقانون اساسی، در قانون دیوان محاسبات، در قانون مدیریت کشوری و در قانون هدفمندی یارانه‌ها وجود دارد را در کنار هم قرار بدهیم و این بودجه باید در جهت مشخصی حرکت کند که بتواند این موارد را محقق کند. ولی واقعیت این است که تا امروز اینطور نبوده است. قرار بود منابع حاصل از هدفمندی یارانه‌ها به بخش تولید و اشتغال وارد شود. چقدر واقعا این قرار، محقق شده است؟ برنامه‌های پنج‌ساله توسعه تا چه حد عملی شده است؟ برنامه پنج‌ساله پنجم می‌شود گفت که تا 30 درصد هم اجرا نشده است. یعنی 70 درصد از این برنامه روی هوا است. کجای این کار درست است؟ حرف اصلی من این است. اگر ما برگردیم و بودجه‌نویسی سالیانه خودمان را درست کنیم، تک‌تک بخش‌های دیگر هم مشکلاتشان حل خواهد شد. ولی درحال‌حاضر بودجه در کشور ما بر اساس چانه‌زنی نوشته می‌شود.

 معنای صحبت‌های شما این است که امسال مشکل کمبود منابع مالی در اکثر حوزه‌های بخش سلامت عیان خواهد شد.
       نظر من این است که با توجه به میزان مالیات که بر دوش مردم قرار می‌گیرد و 61 درصد بودجه امسال روی مالیات متمرکز است و کمتر از 23 درصد آن براساس نفت است، آنچنان نمی‌شود به این بودجه خوشبین بود و امید آنچنانی نمی‌توان به این بودجه بست. باید بیشتر به دنبال مدیریت‌های بدون پول باشیم.

شما بخش مدیریت‌ را در کشور آن‌قدر قدرتمند می‌دانید که بتواند بدون پول برنامه اجرا کنند؟
       اتفاقا برعکس. مدیریت در کشور ما به شدت مشکل دارد. اجازه بدهید در ارتباط با مشکلات همین حوزه سلامت بگویم. 70 درصد مشکلات این حوزه به مدیریت برمی‌گردد. 10 درصد مربوط به ساختار است و اتفاقا منابع مالی که آنقدر درباره آن بحث می‌شود 20 درصد مشکلات را ایجاد می‌کند. من بارها به دوستانمان در وزارتخانه تذکر داده‌ام. بعضی از مدیران دانشگاه‌های علوم پزشکی ما واقعا به درد این کار نمی‌خورند. تصور کنید در یکی از استان‌ها، در شرایطی که دانشکده داروسازی وجود دارد و در استان بیش از 100 داروساز مشغول هستند، رئیس دانشگاه، یک دامپزشک را به عنوان معاون غذاوداروی خود انتخاب می‌کند. چرا؟ چون زمانی در یک انتخاباتی رئیس ستاد او بوده است. از این موارد زیاد دیده می‌شود. به نظر من اگر دکتر هاشمی می‌خواهد طرح تحول سلامت را به خوبی پیش ببرد،‌ نباید تعارف کند و باید مانند یک جراح زبردست و قوی سریعا نسبت به اصلاح مدیران ناکارآمد و ضعیف اقدام کند. قرار نیست که یک مدیری را برای 4 سال منصوب کنیم و بعد بر اساس آزمون و خطا بفهمیم که لایق هست یا نه. 4 سال خودش عمری است. ما این مسئله را به شکل مکتوب برای شخص وزیر هم نوشتیم. حتی در صحن علنی مجلس به ایشان تذکر کتبی دادیم. امام علی(ع) حدیث معروفی دارند. ایشان می‌فرماید عدالت یعنی قرار گرفتن هر چیز در جای درست خودش.

سپید: چندی پیش وزیر بهداشت از احتمال کسری 5 هزار میلیارد تومانی در سال 95 خبر داد. نظر شما در این خصوص چیست؟
       به نظر من آقای دکتر هاشمی خیلی خوشبینانه هم صحبت کرده است. وزارت بهداشت در سال جاری بالای 7 هزار میلیارد تومان کسری بودجه خواهد داشت. چون رشد بودجه در حوزه سلامت بسیار کم بوده است و تازه این درصورت تحقق و تخصیص صددرصد این بودجه است که معمولا این اتفاق نمی‌افتد. درصورتی‌که کسری بودجه در حوزه سلامت و به‌خصوص در حوزه بیمه‌ها اصلا شوخی بردار نیست. بسیاری از حوزه‌ها با کسری 30 درصد و 20 درصد هم می‌توانند کارشان را انجام ‌دهند ولی درحوزه بیمه‌ها اگر حتی 2 درصد از بودجه تخصیص پیدا نکند، خودش یک زلزله‌ای ایجاد خواهد کرد. حوزه بیمه‌ها بسیار شکننده است.

 به حوزه بیمه‌ها وارد شدید. همین بحث تجمیع بیمه‌ها، دقیقا 2 وزارتخانه را روبروی هم قرار داده است. واقعا نمی‌شود چنین مشکلاتی را از سر راه برداشت؟
       این سوال شما دقیقا برمی‌گردد به آن 10 درصد از مشکلاتی که من عرض کردم به ساختار برمی‌گردد. حل اینگونه مسائل برعهده خود رئیس‌جمهور، معاون اول و هیئت‌دولت است. رئیس‌جمهور درخصوص تکلیف قانونی تجمیع صندوق‌های بیمه باید آیین‌نامه، بخشنامه و مقرراتش را تدوین و به هر دو وزیر ابلاغ کند و مشکل را حل کند. اصلا نیازی نیست که دو وزیر با هم اختلاف داشته باشند. هیچ وزارتخانه‌ای نمی‌تواند در وزارتخانه دیگری دخل و تصرف کند. این کار هیئت دولت است و کار یک مقام بالاتر از دو وزیر است که درواقع همان رئیس دولت است. اگر این کار انجام نشود، قطعا حوزه سلامت با مشکلات جدی مواجه خواهد شد و دود آن در چشم مردم و پزشکان بیچاره‌ای خواهد رفت که متاسفانه ماه‌ها از بیمه‌ها مطالبه دارند و به پولشان نمی‌رسند.